Genetički resursi vinove loze, raznovrsnost genetičkog materijala u sortama vinove loze, lokalnim populacijama, divljim srodnicima i drugim vrstama vinove loze. Predstavljaju osnov za stvaranje novih sorti, poboljšanog kvaliteta i prilagođenih promjenljivim klimatskim uslovima, tolerantnih na abiotički stres, kao i na bolesti i štetočine vinove loze. Dio su kulturnog nasljeđa, koje doprinosi održivom razvoju, ekonomiji i turizmu. Bogatstvo genetičkih resursa vinove loze u Crnoj Gori potvrđeno je → genetičkom identifikacijom sorti u okviru → evropske loze i populacija unutar → divlje loze. Veliki → diverzitet vinove loze pruža okvir za razumijevanje porijekla i evolucije crnogorskog vinogradarstva. Istraživanja su potvrdila da je proces domestifikacije ili pripitomljavanja vinove loze (započet prije 8.000 godina) i dalje aktivan u vinogradarskim područjima Crne Gore, gdje je otkrivena genetička povezanost između divljih i gajenih sorti vinove loze (→ Pedigre crnogorskih sorti). Lokalni procesi → hibridizacije vinove loze između divljih, introdukovanih i → odomaćenih sorti vinove loze u Crnoj Gori doprinijeli su stvaranju i modifikaciji postojećih sorti. Crnogorsko vinogradarstvo zasnovano je na sortama → kratošija i → razaklija, koje se nalaze kao roditelji u pedigreu mnogih pronađenih → genotipova. Otkriven je 51 neidentifikovani genotip vinove loze, nepoznat u vinogradarskoj nauci, koji predstavlja potencijalno crnogorske → autohtone sorte. Genotipizacija divlje populacije vinove loze potvrdila je visoku genetičku raznovrsnost i predstavlja izvor vrijednih gena za adaptaciju, koji se planskim ukrštanjem i → selekcijom vinove loze mogu prenijeti na plemenitu vinovu lozu. Potreba za karakterizacijom i očuvanjem genetičkih resursa vinove loze u tradicionalnim vinogradarskim područjima, u koje se ubraja i Crna Gora, posljednjih decenija je posebno intenzivirana, uz favorizovanje gajenja autohtonih i lokalnih sorti. Jedinstvene domaće sorte osnova su za proizvodnju vrlo prepoznatljivih vina, sa potencijalom da revitalizuju lokalnu vinsku industriju i istaknu se na tržištu, što je već postao trend u čuvenim vinogradarskim zemljama. Kao zemlja bogata germplazmom vinove loze značajne za globalni biodiverzitet i njegovo očuvanje, Crna Gora je radila na očuvanju genetičkih resursa kroz razvoj istraživačkih metoda za njihovu identifikaciju, karakterizaciju i razmjenu materijala s drugim istraživačima iz Evrope (→ Projekti u vinogradarstvu i vinarstvu). U Crnoj Gori, u cilju valorizacije genetskog nasljeđa, pronađeni su novi genotipovi, utvrđene su nove sorte, determinisan je njihov pedigre i sorte su sačuvane od nestajanja. Značajnu ulogu u očuvanju genetskog nasljeđa ima → Banka biljnih gena za rod Vitis, zbog čega se kontinuirano radi na očuvanju i poboljšanju postojećih → ampelografskih kolekcija vinove loze, kroz inventarizaciju, kolekcionisanje potvrđenih genotipova, autohtonih, odomaćenih i zanemarenih sorti. Pored toga, radi se i na introdukciji novih značajnih sorti i klonova. Kao rezultat korišćenja domaćeg genetičkog materijala, u Crnoj Gori je stvoreno 20 sorti vinove loze (→ Sorte vinove loze stvorene u Crnoj Gori). Kroz učešće u evropskom kooperativnom programu za očuvanje biljnih genetičkih resursa za rod Vitis, crnogorske sorte su uključene u → baze podataka za rod Vitis.