Ampelografska kolekcija vinove loze, zasad većeg broja sorti vinove loze, koji služi kao Banka biljnih gena za rod Vitis i eksperimentalni zasad za ispitivanje sorti. Različite kolekcionisane sorte uspješno se održavaju dugi niz godina, gaje se pod jednakim uslovima, mogu se međusobno upoređivati, koristiti u → oplemenjivanju vinove loze i preporučiti proizvodnoj praksi. Crnogorska → Banka biljnih gena za rod Vitis posjeduje tri kolekciona (ampelografska) zasada vinove loze: Kolekcija domaćih, odomaćenih i introdukovanih sorti vinove loze, Kolekcija populacije sorte vinove loze → kratošija i Nacionalna kolekcija crnogorskih autohtonih i odomaćenih sorti vinove loze.

Kolekcija domaćih, odomaćenih i introdukovanih sorti vinove loze jedna je od najbogatijih kolekcija sorti vinove loze na Balkanu. Podignuta je u periodu 1956–1960. i sukcesivno je dopunjavana sve do danas. Nalazi se na Oglednom imanju → Biotehničkog fakulteta Univerziteta Crne Gore, na lokalitetu Lješkopolje, u Podgorici. Tip kolekcije je ex situ – in vivo. Registrovana je 1989, pod brojem YUG-03, kod → Međunarodne organizacije za vinovu lozu i vino (OIV). Kolekcija je kasnije registrovana pod institucionalnim kodom YUG 27, a 2011. dobila je institucionalni kod MNE 001. Kolekcija je 2022. imala 443 različita genotipa, predstavljena sa po sedam čokota.

Kolekcija populacije sorte vinove loze kratošija podignuta je 1987, na Oglednom imanju Biotehničkog fakulteta, na lokalitetu Lješkopolje, u Podgorici. Kolekcioni zasad činio je 17 varijeteta – biotipova sorte kratošija (kratošija velja, kratošija mala, kratošija, kratošija srednja, crni krstač, ljutica, vrančina, vran, vranac, vrančić, kratošija sa dubokim urezima, velji vranac, srednji vranac, vran, bikača, čestozglavica, rehuljača), sakupljenih iz različitih vinogradarskih krajeva Crne Gore.

Nacionalna kolekcija crnogorskih autohtonih i odomaćenih sorti vinove loze podignuta je 2016, u kompaniji → „13. jul – Plantaže” AD Podgorica, na Ćemovskom polju. Kolekcija je podignuta s potvrđenim genotipovima. Ima oko 160 različitih biotipova i sukcesivno se dopunjavala i širila. Nastala je kao potreba da se inventarizuju, sačuvaju i valorizuju zanemarene autohtone crnogorske sorte i novi nepoznati genotipovi vinove loze pronađeni u okviru projekata posvećenih karakterizaciji germplazme vinove loze u Crnoj Gori, posebno u okviru projekta „Genetski diverzitet vinove loze u Crnoj Gori” (→ Projekti u vinogradarstvu i vinarstvu).

Ciljevi očuvanja i poboljšanja postojećih kolekcija su: posjedovanje bogate ampelografske kolekcije, u kojoj se čuva bogatstvo → genetičkih resursa vinove loze; introdukcija novih značajnih sorti i klonova vinove loze i njihovo proučavanje; sakupljanje, razmnožavanje, kolekcionisanje i čuvanje domaćih i odomaćenih sorti vinove loze kao genetičkog materijala za ukrštanje; poboljšanje i obogaćivanje kolekcije → loznih podloga i populacija → divlje loze; uvođenje centralne baze podataka svih kolekcija; uključivanje u međunarodne projekte, kroz razmjenu genetičkih resursa; rad na oplemenjivanju vinove loze (stvaranje novih genetskih potencijala – sorti); saradnja sa međunarodnim institucijama, kao i edukacija kadrova za rad u bankama biljnih gena za rod Vitis.