Milorad M. Janković
Janković, M. Milorad, srpski botaničar (Beograd, 13. VII 1924 – Beograd, 24. VII 2002). Gimnaziju je završio u Beogradu 1943. godine, kada ga je zapazio → Pavel Černjavski, tadašnji kustos za botaniku u Prirodnjačkom muzeju u Beogradu, koji ga poziva da kao volonter sarađuje u botaničkom odjeljenju. Kasnije, u istoj instituciji, Janković je radio punih sedam godina kao laborant. Studije biologije diplomirao je na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Beogradu 1950. godine, đe je izabran za asistenta 1952. godine. U junu 1955. godine Janković je odbranio doktorsku disertaciju. Univerzitetska zvanja sticao je postupno: 1955. izabran za docenta za predmet Fitoekologije, 1962. za vanrednog i 1970. za redovnog profesora. Milorad M. Janković bio je u ekipi Prirodnjačkog muzeja (Pavel Černjavski, → Oleg Grebenščikov i → Zagorka Pavlović) koja je 1947. izučavala floru i vegetaciju → Skadarskog jezera, i to je bio prvi njegov dolazak u Crnu Goru. Na Jezeru mu se i rodila ideja da proučava kasoronju (→ Trapa natans L.), o kojoj je objavio preko 30 naučnih priloga. Zapazio je specifične karakteristike populacije iz Skadarskog jezera, te je opisao novu vrstu sa endemičnom podvrstom – Trapa longicarpa Janković subsp. scutariensis Janković. Janković se neprekidno interesovao za skadarski dub Quercus robur L. subsp. scutariensis Černjavski (→ Quercus L.), a u dva maha (1973. i 1974) piše i o makrofitskoj vegetaciji Jezera. Na Trećem kongresu biologa Jugoslavije u Ljubljani 1969. godine iznio je koncepciju o porijeklu fragmenata zimzelene vegetacije na skadarskim ostrvima. Uz Veliku ulcinjsku plažu izučavao je šumske fragmente skadarskog duba i grabine, a u → Boki Kotorskoj zajednicu hrasta sladuna i koštanja (→ Castanea sativa Miller). Janković je, kao odličan idioekolog, decenijama temeljito izučavao endemične borove: muniku (→ Pinus heldreichii Christ.) i moliku (→ Pinus peuce Griseb.). Pratio ih je u čitavom arealu od Rodopa do Dinarida, a najopsežnija istraživanja sprovodio je na → Prokletijama i Šar-planini. Na planini → Orjen izdvojio je i opisao dvije nove asocijacije sa munikom: Fritillario-Pinetum heldreichii M. Janković (1965), (sa dvije subasocijacije) i Peucedano-Pinetum heldreichii M. Janković (1967). Sa → Vladimirom Stevanovićem Janković je 1983. godine publikovao studiju o slatinskoj vegetaciji u Tivatskom zalivu, što predstavlja pionirski poduhvat od osobitog značaja za nauku o biljnim zajednicama u Crnoj Gori. Preko uzornog udžbenika iz ekologije biljaka, koji je vrlo rano pripremio i objavio (1963), Janković je objasnio sve bitne ekološke kategorije, što je efikasno emitovano ne samo prema obrazovnim institucijama nego i mnogo šire.
Lit.: Momčilo Kojić, Profesor dr Milorad M. Janković (povodom 70 godina života i 50 godina naučnog rada), Bull. Inst. Bot. Univ., 28, Beograd, 1995, str. 1–52. Vukić Pulević, Botaničari i Crna Gora, Pos. izd., Knj. 2, Podgorica, Prirod. Muz. Crne Gore, 2006, str. 315–323.
V. Pulević