Pavel Ivanovič Černjavski

Černjavski, Pavel Ivanovič, srpski i ruski botaničar (Rostov na Donu, ?, 1892 – Rusija, ?, 1969). Studirao je biologiju na Univerzitetu u Harkovu. Sredinom 1920. godine dolazi u Beograd, đe je živio i aktivno se bavio botanikom do 1951. godine. Doktorirao je 1937. na Univerzitetu u Beogradu na temi iz palinologije. Prvo je radio kao asistent i rukovodilac herbarijuma na Katedri za botaniku Filozofskog fakulteta, a zatim kao kustos i upravnik Botaničkog odjeljenja Prirodnjačkog muzeja u Beogradu. Predavao je na Šumarskom i Poljoprivrednom fakultetu u Beogradu. U periodu 1951–1960. godine Černjavski radi u Bugarskoj, odakle se vraća za Rusiju. U vremenu 1929–1937, kada je inače vršio intenzivna paleontološka istraživanja, u nekoliko svojih radova piše o porijeklu šuma na širokom prostoru Pljevalja i → Durmitora, preko → Bjelasice do → Prokletija, i to uglavnom na osnovu analize fosilnog polena. Posebno je značajan rad Rezultati analize polena u mulju Skadarskog jezera, objavljen 1931. u Glasniku Skopskog naučnog društva. Autor daje pretpostavke o vremenu postanka → Skadarskog jezera. Černjavski je prvi biolog koji je izučavao jezero i prašumu u → Biogradskoj gori kod Kolašina. O tome je 1937. objavio studiju u kojoj izlaže rezultate izučavanja fosilnog polena i daje zaključke o glacijaciji, zatim o porijeklu, starosti, strukturi i zonaciji šuma u okolini Biogradskog jezera. Černjavski je izučavao travertine kod Pljevalja (1929), na uzorcima iz „Klisure” kod Manastira Sv. Trojica. Ekipa botaničara iz Prirodnjačkog muzeja u Beogradu, u sastavu: Pavel Ivanovič Černjavski, → Oleg Sergeevič Grebenščikov i → Zagorka Pavlović, izvršila je 1947. godine cjelovita terenska istraživanja na širem prostoru Skadarskog jezera, što je rezultiralo studijom O vegetaciji i flori skadarskog područja, objavljenoj 1949. u Glasniku Prirodnjačkog muzeja u Beogradu. U ovoj studiji su opisani svi glavni tipovi vegetacije u Skadarskom jezeru i u neposrednoj okolini na savremenim fitocenološkim osnovama. Černjavski je opisao novu podvrstu skadarskog hrasta lužnjaka iz okoline Gostilja – Quercus robur L. subsp. scutariensis Černjavski (→ Quercus L. ). Na herbarskim primjercima koje je → Vilotije Blečić sakupio u kanjonu Tare, botaničari Pavel Ivanovič Černjavski i → Theodor Soška opisali su novu vrstu – Edraianthus glisicii Černjavski & Soška (→ Edraianthus A. DC.).

Lit.: T. N. Kočkar & O. S. Grebenščikov, Pamjati P. I. Černjavskavo (1892–1969), Žurnal Akademii Nauk – Lesovodnie, Kn. 9, Moskva, 1969. V. M. Glišić, Desetogodišnjica smrti prof. dr P. I. Černjavskog, Šumarstvo, 2–3, Beograd, 1979, str. 88–91. Vukić Pulević, Bibliografija o flori i vegetaciji Crne Gore, Bibliografije, Knj. 1, Titograd, CANU, 1980, str. 48–50. Vukić Pulević, Botaničari i Crna Gora, Pos. izd., Knj. 2, Podgorica, Prirodnjački muzej Crne Gore, 2006, str. 257–266. A. Dinić, The most important researchers of forests in Serbia, Bull. Nat. Hist. Mus., 5, Beograd, 2012, str. 103–122.

V. Pulević