Smiljka Petković (Leković)

Petković (Leković), Smiljka, srpska i crnogorska botaničarka (Mostar, Bosna i Hercegovina, 30. VII 1935 –). Gimnaziju je završila u Beogradu. Studirala je biologiju na Prirodno-matematičkom fakultetu Univerziteta u Beogradu, gdje je diplomirala 1958. godine na Odsjeku za botaniku. Jedno vrijeme radila je kao profesor Gimnazije u Sanskom Mostu. Godine 1965. prihvata mjesto fitoplanktološkinje u Institutu za biološka istraživanja u Beogradu. Iste godine prelazi u novoformiranu Biološku stanicu u Titogradu, zajedno sa suprugom Stevanom Petkovićem, specijalistom za zooplankton. Godine 1972. Biološka stanica je prerasla u samostalni Biološki zavod, koji je zajedno sa Zavodom za biologiju mora u Kotoru, činio Institut za biološka i medicinska istraživanja. Smiljka Petković je prva botaničarka koja je pristupila sistematskom i dugoročnom izučavanju algi crnogorskih voda, budući da su prije nje, alge u Crnoj Gori bile istraživane samo povremeno i fragmentarno. Svoja algološka istraživanja započela je na → Skadarskom jezeru, što je rezultiralo publikovanjem serije od sedam priloga u kojima je kompleksno obradila ekološku i florističku stranu organske produkcije Skadarskog jezera. Rad Phytoplankton of Lake Skadar, koji je objavljen 1981. godine u monografiji The Biota and Limnology of Lake Skadar, predstavlja prvu sintetsku studiju o algama Skadarskog jezera, koja sadrži spisak od 685 vrsta. Drugu sintezu o algama Skadarskog jezera Smiljka Petković publikuje 1988. godine u časopisu Poljoprivreda i šumarstvo, sa dopunjenim spiskom u kojem se broj vrsta algi podigao na 930. Smiljka Petković je sprovela algološka istraživanja i u pritokama Skadarskog jezera: Zeti, Morači, Marezi i Cijevni. Izučavala je i organsku produkciju u akumulacionim jezerima: Pivsko jezero, Krupac kod Nikšića i Otilovići kod Pljevalja, a bila je i jedna od nosilaca projekta „Hidrobiološka istraživanja nekih visokoplaninskih jezera Crne Gore”. Kroz ovaj projekat Smiljka Petković je algološka istraživanja sprovela na skoro svim crnogorskim glacijalnim jezerima, od planina → Maglića i Volujaka, preko → Durmitora, → Sinjajevine, Lukavice i → Bjelasice do → Prokletija i o njima objavila 19 opsežnih radova. Za svako jezero pojedinačno su dati podaci o florističkom sastavu, strukturi i brojnosti fitoplanktonske zajednice. Smiljka Petković je 1986. godine dobila naučno zvanje, iza kojega su stali najpoznatiji jugoslovenski hidrobiolozi: → Radomir Nedeljković (Beograd), → Zlatko Pavletić (Zagreb) i Ljubica Petrovska (Skoplje).

Bibl.: Smiljka Petković & Božina Ivanović, Hidrološka istraživanja nekih visokoplaninskih jezera Crne Gore, Poljoprivreda i šumarstvo, Titograd, 1968. Smiljka Petković & Stevan Petković, Struktura i karakter planktona Šaskog jezera: novi prilog poznavanju limnoflore i faune brakičnih voda u karstu Jugoslavlje, Poljoprivreda i šumarstvo, 24 (1), 1978, 43–57. Smiljka Petković, Phytoplankton of Lake Skadar, In: Gordan Karaman & Alfred M. Beeton (Eds.), The biota and limnology of Lake Skadar, Chapter V, Univerzitet Veljko Vlahović, Titograd & Smithsonian Institution, Washington, Center for great lakes studies, University of Wisconsin, Milwaukee, Beograd, Prosveta, 1981, 163–189.

Lit.: Vukić Pulević, Botaničari i Crna Gora, Pos. izd., Knj. 2, Podgorica, Prirod. Muz. Crne Gore, 2006, str. 367–376.

J. Rakočević