Fitocenoza, funkcionalno integrisani skup populacija različitih vrsta biljaka koje su prilagođene konkretnim uslovima sredine i koje u istom vremenu zajedno žive na istom prostoru. Zajedno sa zoocenozom (zajednica životinja), mikocenozom (zajednica gljiva) i mikrocenozom (zajednica mikroorganizama) čini biocenozu (životnu zajednicu), koja predstavalja funkcionalnu komponentu ekosistema. Fitocenoze su jasno okarakterisane svojim florističkim sastavom, strukturom i fiziognomijom, i kao visokoorganizovane funkcionalne zajednice biljaka imaju veoma zakonomjernu distribuciju u prostoru. Sastav fitocenoze određuju biljne vrste koje ulaze u njenu izgradnju, dok njenu strukturu određuju brojnost, gustina, pokrovnost i disperzija svake pojedinačne populacije, koja ulazi u sastav fitocenoze. Fiziognomija, kao jedna od osnovnih osobina fitocenoze, određena je → životnom formom biljaka koje u fitocenozi dominiraju svojom biomasom. Fitocenoze su i veoma dinamični prirodni sistemi, koji imaju svoju veoma finu vremensku organizaciju, koja je posljedica činjenice da različiti članovi fitocenoze svoje životne aktivnosti mogu ostvarivati u različito vrijeme tokom vegetacijske sezone. Sezonske promjene u fitocenozama se dešavaju zbog pravilnih smjena meteoroloških prilika u toku jedne godine. Izgled fitocenoze u različitim godišnjim dobima može biti veoma različit, i u ekologiji se naziva aspekt, a same sezonske promjene zajednice aspektivnost. Ove sezonske promjene imaju samo privremeni karakter, i u suštini ne dovode do promjene sastava fitocenoze. Nasuprot njima, postoje i suštinske promjene fitocenoze, tokom kojih dolazi do značajnih promjena, koje u kraćem ili dužem vremenskom periodu dovode do bitnih izmjena u sastavu i strukturi same fitocenoze. Na taj način dolazi do zamjene jedne fitocenoze drugom, odnosno do evolucije fitocenoza. Ovaj proces smjenjivanja fitocenoza na jednom istom staništu u toku vremena naziva se → sukcesija. Kao što u prirodi sve ima svoj početak i svoj kraj, tako se i u razvoju i evoluciji fitocenoza mogu prepoznati početne, prelazne i završne faze sukcesije (→ klimatogene zajednice, → pionirske zajednice, → trajne zajednice). Jedna fitocenoza je sačinjena od većeg broja djelova koji se nazivaju sastojine, a pojaviće se na različitim mjestima u prostoru u kojima vladaju gotovo identični ekološki uslovi. Na primjer, na dva susjedna vrha u kojima vladaju isti ekološki uslovi javljaju se dvije sastojine iste zeljaste fitocenoze, a prostorno su odvojene drugom žbunastom fitocenozom, koja se razvija u drugačijim ekološkim uslovima, nego što vladaju ispod planinskih vrhova. Skup različitih fitocenoza na jednom prostoru čini biljni pokrivač, odnosno → vegetaciju određenog područja.