Petar Periša Vukotić, Gimnazija, 1935, Cetinje
Petar Periša Vukotić, Duhovni sud, 1939, sada Bogoslovija Sv. Petra Cetinjskog, Cetinje
Vukotić, Petar Periša, arhitekta (Čevo, Cetinje, 28. II 1899 – Titograd, sada Podgorica, 17. X 1988). Diplomirao je na Tehničkom fakultetu Univerziteta u Beogradu (1931). Radna angažovanja: Ministarstvo građevina u Beogradu, Tehničko odeljenje Banske uprave Zetske banovine; Arhitektonsko-elektromašinsko odjeljenje na Cetinju, načelnik (1931–1941); Povjereništvo građevina za Crnu Goru, Cetinje (1945–1951); Građevinsko preduzeće, Titograd, prvi direktor (1946); Projektni zavod, Titograd (1947); Preduzeće za projektovanje NRCG, direktor (1948); Ministarstvo građevina, inspektor (1951); Preduzeće za izgradnju, Titograd (1951); Građevinsko preduzeće, Titograd (1951); „OGP Titograd”, Titograd, tehnički direktor (1952); Preduzeće za projektovanje NRCG u Titogradu, direktor (1952); Sreski narodni odbor, Cetinje (1952); Privredni savjet NRCG (1952–1960); „OGP Titograd”, Titograd (1960–1966). Izvedeni objekti: OŠ „Njegoš” (1934) i Gimnazija (1935), Cetinje; Duhovni sud (sada Bogoslovija Sv. Petra Cetinjskog), Cetinje (1939); prije 1941. projektovao je: tip zgrade Sreskog načelstva; kuće Ćufke i Martinovića na Cetinju; Muška zanatska škola, danas Muzička škola u Podgorici; osnovne škole u Kolašinu i Bijelom Polju; Banovinski hotel, tj. Hotel „Jadran” u Ulcinju (1939); sokolski domovi na Cetinju, u Zelenici i u Podgorici (kasnije Kino „Kultura”) (1941); niz projekata za tipove osnovnih škola u Zetskoj banovini; oko 1955. projektovao je u Podgorici: stambene zgrade na uglu Njegoševe i Hercegovačke ulice, i Hercegovačke i Karađorđeve ulice; tri stambene zgrade za prosvjetne radnike na uglu ulicâ Vasa Raičkovića i Svetozara Markovića, Podgorica (1970). Vukotić je jedan od prvih autentičnih arhitekata Crne Gore. Duhovni sud na Cetinju (1939), sa neoromaničkim elementima bifora i trifora u blago modernoj obradi, i slijepim arkadama na strehi (tragovima ranijih stilizacija), danas, poslije 80 godina, predstavlja markantan arhitektonski objekat u miljeu Cetinja. Muška zanatska škola u Podgorici u sličnom je maniru, klasičnih velikih lučnih prozora, sa naglašenim isturenim trijemom, u horizontalnoj podjeli fasade, sa potprozorskim detaljima u kamenu, takođe dobra memorijska arhitektura, svjedok gradnje između dva rata. Kasnija mansardna dogradnja sprata sačuvala je duh i karakter arhitekture objekta. Hrabrost je bila projektovati OŠ „Njegoš” i Gimnaziju u novim megastrukturama na pitoresknom Cetinju. Iako su ti objekti po novim školskim standardima, klasicistički koncipirani, u duhu novog modernizma, glomaznih dimenzija, sa prostorno-urbanog aspekta, izazivali su određene volumenske sukobe u prostoru, među malim stambenim kućama, što je često neizbježno u urbanom rastu gradova. Dobitnik je Ordena Svetog Save 5. reda (1938); Ordena rada sa zlatnim vijencem (1955) i Ordena zasluga za narod sa srebrnim zracima (1977). Vukotić je izdanak značajne istorijske porodice u Crnoj Gori, koja ima i posebnu artističku genezu. Sin je vojvode Steva Vukotića i unuk vojvode Petra Vukotića, tasta kralja Nikole I Petrovića Njegoša. Imao je brata Mihaila, značajnog slikara prve polovine XX v., te brata od strica Đura, koji je studirao arhitekturu. Od 1930. Periša je u braku sa Olgom, rođenom Kujačić, kćerkom ljekara dr Jovana Kujačića i sestrom slikara → Mirka Kujačića, koja je završila istoriju na Filozofskom fakultetu u Beogradu. Imali su tri sina, od kojih su dvojica bili arhitekte – Stevan i → Vukota Tupa Vukotić. Od Đura Vukotića je sin → Milorad Mišo Vukotić, arhitekta, čija je ćerka → Marta Vukotić-Lazar, prvi profesionalni istoričar i teoretičar arhitekture u Crnoj Gori. Vjera, sestra Olge Kujačić-Vukotić, i Mirka slikara, udata za Ranka Đurića, majka je → Miodraga Dada Đurića i → Božidara Boška Đurića (slikarâ) i njihove sestre → Tatjane Pejović, istoričarke umjetnosti. Njihova djeca (današnje generacije) takođe su umjetnici.
Literatura: D. Martinović, U. Martinović, Cetinje – spomenici arhitekture, Cetinje, 1980; A. Markuš, „Vukotić Periša”, u: Z. Manević, Leksikon neimara, Beograd, 2008.
S. Mitrović