Vojvoda Stanko Radonjić
Radonjić, Stanko (Cetinje, 1842 – Cetinje, 1889), diplomata, ministar inostranih djela Knjaževine Crne Gore. Godine 1856. odlazi u Francusku, gdje završava Licej „Luj Veliki” i Vojnu akademiju „Sen Sir”. Nakon administrativne reforme državne uprave iz 1874, postavljen je na čelo Kancelarije Senata za spoljne poslove (→ Knjaževska kancelarija za spoljne poslove). Bio je član komisije koja je istraživala krivičnopravnu odgovornost za tzv. Podgorički pokolj (1874). Zastupao je Crnu Goru u tajnoj misiji u Veneciji (1876), kada je potpisao Ugovor o savezu i Vojničku konvenciju sa Srbijom. Za vrijeme crnogorsko-osmanskog rata (1876) imenovan je za načelnika štaba Vrhovne komande. Od januara do aprila 1877, tokom primirja, učestvovao je sa vojvodom → Božom Petrovićem Njegošem u radu → Carigradske konferencije 1876–1877, na kojoj se pregovaralo o uslovima pod kojima bi Crna Gora pristala na zaključenje mira. Bio je na dužnosti crnogorskog delegata pri ruskom Glavnom stanu. Boravio je u Berlinu tokom zasijedanja Berlinskog kongresa (1878) (→ Berlinski kongres i Crna Gora). Poslije završetka rata, imenovan je za prvog crnogorskog poslanika u Osmanskom carstvu. U Carigrad je krenuo jula 1879. godine. Kod sultana je primljen avgusta 1879, a narednog mjeseca vodio je pregovore o regulisanju plovidbe Bojanom. Decembra 1879. napustio je Carigrad. Kada je formirano → Ministarstvo inostranih djela Knjaževine Crne Gore (1879), knjaz → Nikola I Petrović Njegoš ga je imenovao za šefa crnogorske diplomatije. Kao ministar inostranih djela, vodio je pregovore o razgraničenju sa Osmanskim carstvom, koji su okončani 1887. godine. Ministar inostranih djela bio je do oktobra 1889, kada je preminuo.
Literatura: D. Bakić, „Stanko Radonjić, prvi crnogorski diplomatski predstavnik”, Istorijski zapisi, 1–2, 2009; Istorijski leksikon Crne Gore, knj. 5, Podgorica, 2006; T. Jović, Diplomatska predstavništva u Knjaževini i Kraljevini Crnoj Gori, Cetinje, 2010; R. M. Raspopović, Diplomatija Crne Gore 1711–1918, Podgorica – Beograd, 1996; G. Vuković, Memoari, Cetinje, Beograd, 1996; N. Ražnatović, Crna Gora i Berlinski kongres, Cetinje, 1979; N. Radulović, Dokumenti Ministrarstva inostranih djela Crne Gore, Nikšić, 1990; Ministarstvo inostranih djela Knjaževine Crne Gore, Zbornik dokumenata, priredio S. Burzanović, Podgorica, 2007.
I. Tepavčević