Trgovina vinom u srednjem vijeku, značajna privredna djelatnost na prostoru srednjovjekovne Crne Gore. Od alkoholnih posluženja, vino se nalazilo na prvom mjestu, kao najotmenije piće. Brojni su pomeni o trgovini vinom u srednjovjekovnim kotorskim i dubrovačkim izvorima. Primorski gradovi imali su značajne prihode od trgovine vinom, koja je u potpunosti bila u rukama gradskih vlasti, koje su vršile strogi nadzor nad proizvodnjom i prodajom vina. Vino sa kotorskog područja izvoženo je, u XIII vijeku, na Trg Brskovo (današnji Mojkovac), koji je u to vrijeme predstavljao najveće rudarsko naselje na prostoru današnje Crne Gore. Prvi pomen prodaje vina u Brskovu potiče iz jedne odluke Gradskog vijeća u Kotoru, od 22. avgusta 1243. godine. U dokumentu se govori o razvijenoj aktivnosti kotorskih trgovaca vinom i njihovom prisustvu na brskovskom trgu. Kotorani su obično bili zakupci carine u Brskovu, a često su držali Trg u sklopu trgovačkog društva. Vino je iz Kotora prenošeno prema Brskovu trgovačkim karavanima, preko Župe, Manastira Morače i Kolašina. Najčešće je prenošeno u jarećim mješinama i prodavano na Trgu, odakle je vjerovatno distribuirano u Polimlje i unutrašnjost Srbije (→ Vinski putevi i karavanska trgovina u srednjem vijeku). Trgovina vinom bila je zakonski uređena, a kotorske gradske vlasti štitile su svoje domaće vino. Članom 338 → srednjovjekovnog Statuta grada Kotora zapisano je da nijedan Kotoranin, niti stranac, ne može pristajati uz obalu brodom i prodavati strano vino od luke u Budvi do Molunata (Dubrovnik). Predviđena kazna podrazumijevala je gubitak vina i novčanu kaznu u visini od 100 perpera, od kojih je polovina pripadala kotorskoj opštini, a polovina tužiocu i sudu. O prisutnosti i značaju vinogradarstva i vinarstva na području Kotora, u drugoj polovini XIII vijeka, govori ugovor, sklopljen između Dubrovčana i Kotorana 1279, o zabrani trgovine vinom stranog porijekla. Oba grada obavezala su se da će u Brskovo donositi isključivo vino domaće proizvodnje. U kotorskom statutu, čl. 339, građanima Kotora bilo je zabranjeno donošenje stranog vina na brskovski trg, pod prijetnjom novčane kazne od 100 perpera. I gradske vlasti Budve štitile su prodaju domaćeg vina (→ Srednjovjekovno vinogradarstvo i vinarstvo). U članovima → srednjovjekovnog Statuta grada Budve 62 i 226 naznačeno je da niko ne smije donositi i prodavati strano vino u gradu sve dok postoje zalihe domaće proizvodnje. Tek nakon rasprodaje domaćeg vina u Budvi, tako da u čitavom gradu ne bude više od šest bačvi, strano vino moglo se uvesti, uz odobrenje sudija i plaćanje desetine gradskim vlastima. Kazna za nepoštovanje naredbe iznosila je 50 perpera, podrazumijevajući i gubitak stvari koje se nose sa sobom i oduzimanje cjelokupne količine vina. Kupljeno vino u luci trebalo je izmjeriti budvanskom mjerom ili je slijedilo oduzimanje proizvoda i kazna od 15 libara (oko 7 l). Za prodaju stranog vina u luci i budvanskom distriktu plaćala se kazna u visini jednog dukata po krbli (sud šireg otvora) vina.

Protiv hiperprodukcije vina borio se i Ulcinj. Njegovi građani su, početkom XV, vijeka bili primorani da se obrate Mletačkoj republici, tražeći da se carina na domaće vino i dalje uzima na osnovu starih običaja i gradskog statuta. Tokom XIV i XV vijeka, velike količine vina iz italijanskog grada Ortone prodavane su, posredstvom dubrovačkih trgovaca, na Trgu Sv. Srđa na Bojani. Podaci o ovoj prodaji sačuvani su u dubrovačkoj arhivskoj seriji Diversa Cancellariae. Dubrovački trgovac Sergol Bunić osnovao je trgovačko društvo za prodaju vina na ovom trgu. Vino iz Ortone kupovao je od Dubrovčana ili stanovnika Ortone, koji su ga dovozili do samog Trga, i tu ga je prodavao, zajedno sa svojim partnerima. Ortonjani iz Abruca dovozili su, 1370, svoje bijelo vino u Bar na prodaju. Članovi barske porodice Grubo, Mile i Pavle spominju se u nekoliko dubrovačkih ugovora, u drugoj polovini XIV vijeka, kao trgovci vinom. Iz Dubrovnika, vino se izvozilo u Bar i Ulcinj. Tako je, krajem oktobra 1390, u Dubrovniku odlučeno da se izveze 200 kvinkva (22 = 4.400 l) vina u Bar ili Ulcinj. Početkom proljeća 1393, ugovorom je dogovoreno da će Ulcinjanin Marin Petri kupiti 18 vaza (22 = 346 l) vina u gradu Sv. Srđa (→ Mjere za zapreminu vina). Vinogradi su se često koristili kao zalog za kreditno novčano i robno zaduženje. U slučaju da dužnik ne isplati pozajmljeni novac ili ne vrati zaduženu robu do predviđenog roka, zemljište bi prelazilo u vlasništvo kreditora zajmodavca ili je predstavljalo predmet prodaje. O tome govori kotorski ugovor, od 15. avgusta 1330, prema kojem je Petar Belekov, na ime duga od 35 mletačkih groševa, ustupio zajmodavcu Nalu svoj vinograd kod Sv. Lovre, koji je trebalo da drži do Božića, odnosno otprilike četiri mjeseca. Ukoliko mu ne vrati dug do navedenog roka, vinograd će se smatrati predmetom kupovine i pripašće dotičnom Nalu.

Pored prodaje na trgovima, vino se prodavalo po krčmama, u kojima su radili krčmari i krčmarice. Krčmi je bilo i u Kotoru, Brskovu i Sv. Srđu. Krčme se u Statutu Kotora javljaju pod nazivom taverne. Način i uslovi rada krčmi u Kotoru bili su definisani gradskim statutom.