Zgrada Skupštine Crne Gore

Zasijedanje Skupštine Crne Gore

Skupština Crne Gore. Kao narodno predstavništvo, ustanovljena je Ustavom za Knjaževinu Crnu Goru od 1905. godine. U periodu ustavne monarhije, do njenog nelegalnog ukidanja 1918, dijelila je zakonodavnu vlast sa knjazom, odnosno kraljem. U poslijeratnom, komunističkom periodu, Narodna skupština se definiše kao predstavnik narodnog suvereniteta i vrhovni organ državne vlasti u skupštinskom sistemu jedinstva vlasti. Kao rezultat procesa slabljenja federacije i jačanja federalnih jedinica, Ustav SR Crne Gore od 1974. Skupštini povjerava poslove davanja saglasnosti na zaključivanje međunarodnih ugovora, koji zahtijevaju donošenje novih ili izmjenu važećih zakona Republike, kao i onih iz kojih proističu posebne obaveze za Republiku. Nakon uspostavljanja višestranačja, Ustavom RCG od 1992. ustanovljen je parlamentarni sistem zasnovan na podjeli vlasti, u kojem je zakonodavnu vlast vršila Skupština. Pored ostalih nadležnosti, u oblasti diplomatije se izdvajala funkcija Skupštine da potvrđuje međunarodne ugovore iz nadležnosti Republike, shodno državnom statusu Crne Gore kao federalne jedinice u SRJ. Važeći Ustav Crne Gore (od 2007), kao nezavisne i međunarodno priznate države, Skupštini je povjerio nadležnost da odlučuje o upotrebi jedinica Vojske Crne Gore u međunarodnim snagama, kao i da potvrđuje međunarodne ugovore. Među stalnim radnim tijelima Skupštine, Poslovnik Skupštine Crne Gore predviđa postojanje Odbora za međunarodne odnose i iseljenike i Odbora za evropske integracije. Inicijalno jedinstveni Odbor za međunarodne odnose preimenovan je 2012. u Odbor za međunarodne odnose i iseljenike, a iz njegove nadležnosti izdvojena je materija evropskih integracija, za koju je formiran poseban Odbor za evropske integracije. Pored razmatranja pitanja spoljne politike i onih koja se tiču statusa iseljenika i međunarodne saradnje, izdvaja se nadležnost Odbora za međunarodne odnose i iseljenike da daje mišljenje o kandidatima za ambasadore i šefove drugih diplomatskih predstavništava u inostranstvu. Predsjednici Skupštine Crne Gore u Knjaževini/Kraljevini Crnoj Gori bili su: → Šako Petrović Njegoš, → Labud Gojnić, → Marko Đukanović, → Milo Dožić i → Jovan S. Plamenac. U komunističkom periodu, funkciju predsjednika Skupštine obavljali su: → Miloš Rašović, → Petar Komnenić, → Đuro Čagorović, → Nikola Stari Kovačević, → Blažo Jovanović, → Filip Bajković, → Andrija Andro Mugoša, → Veljko Milatović, → Vidoje Žarković, → Budislav Budo Šoškić, → Radivoje Brajović, → Milutin Tanjević, → Omer Kurpejović, → Čedomir Đuranović, → Marko Matković, → Velisav Veso Vuksanović i → Dragan Radonjić. U razdoblju višestranačja, predsjednici Skupštine bili su: → Risto Vukčević, → Svetozar Marović, → Vesna Perović, → Filip Vujanović, → Ranko Krivokapić, → Darko Pajović, → Ivan Brajović. Predsjednik Skupštine Crne Gore od 2020. je → Aleksa Bečić.

Literatura i izvori: Crnogorski ustavi 1905–2005, priredio M. Vujošević, Podgorica, 2005; Istorijski leksikon Crne Gore, knj. 5, Podgorica, 2006; „Ustav Crne Gore”, Službeni list CG, br. 1/07; Poslovnik Skupštine Crne Gore, 2006.

P. Šturanović