Crna Gora i međunarodne organizacije. Prvo članstvo u međunarodnim organizacijama Crna Gora je stekla još u XIX vijeku, čak i prije zvaničnog priznanja nezavisnosti na Berlinskom kongresu (1878). Naime, 2. oktobra 1874. Knjaževina Crna Gora pristupa jednoj od prvih formiranih međunarodnih organizacija – Svjetskom poštanskom savezu. Ovo članstvo je omogućilo Crnoj Gori potpuno uklapanje u međunarodni poštanski saobraćaj, kao i zaključivanje poštanskih sporazuma sa gotovo svim ostalim članicama Svjetskog poštanskog saveza. Od momenta stupanja u članstvo u Svjetskom poštanskom savezu (1874), u upotrebi su prvi poštanski žigovi u Crnoj Gori, a nedugo zatim i prve dopisne karte, prve koverte s utisnutim poštanskim markama, a u promet se puštaju i prve uputnice. Međunarodne organizacije, kao institucionalizovan vid međunarodnog organizovanja, svoj veliki razvoj doživljavaju u XX vijeku, kada se uvećavaju oblasti kojima se bave na univerzalnom i regionalnom nivou, uz istovremeno značajno povećanje njihovog broja. Danas, u uslovima pojačane globalizacije, ne postoji oblast međunarodne saradnje koja nema svoj izraz u postojanju međunarodnih organizacija: od održanja međunarodnog mira i bezbjednosti, preko usklađivanja pravila svjetske trgovine, do uređenja regionalne transportne mreže. Za članstvo u najvećem broju organizacija neophodno je ispunjavanje kriterijuma za članstvo, a ocjenu o prijemu donose sve postojeće članice date međunarodne organizacije. Kao konstitutivni element SFRJ, koja je bila osnivač i članica velikog broja organizacija na globalnom i regionalnom nivou, podrazumijevalo se i posredno učešće Crne Gore u radu ovih organizacija. Federalne jedinice nijesu imale pravo na samostalno vođenje spoljne politike tokom njenog postojanja, pa tako ni mogućnost samostalnog uključivanja u organizacije. Sa raspadom SFRJ i na osnovu ocjene Arbitražne komisije u okviru Mirovne konferencije o Jugoslaviji (Hag, 1991), poznatije kao Badinterova komisija, konstatovano je da je članstvo SFRJ u međunarodnim organizacijama prestalo i da države nastale njenom disolucijom moraju tražiti prijem u međunarodne organizacije (Mišljenje broj 9, 4. jul 1992). Odmah poslije proglašenja nezavisnosti, juna 2006, započinju aktivnosti stupanja u članstvo većeg broja međunarodnih organizacija, jer je po Ustavnoj povelji SCG nasljednica do tada ostvarenog članstva bila Srbija. Već 28. juna 2006. Crna Gora postaje članica OUN, što predstavlja prvu potvrdu njene samostalnosti (→ Crna Gora i Organizacija Ujedinjenih nacija). Pored toga, Crna Gora je članica i ostalih organizacija iz sistema OUN: Grupacije svjetske banke (koju čine Međunarodna finansijska korporacija, Multilateralna agencija za garanciju investicija, Međunarodna banka za obnovu i razvoj, Međunarodno udruženje za razvoj) i Međunarodnog monetarnog fonda (članstvo od 18. januara 2007), Organizacije UN za industrijski razvoj (UNIDO, 28. novembar 2006), Organizacije UN za obrazovanje, nauku i kulturu (UNESCO, 1. mart 2007) (→ Crna Gora i Organizacija Ujedinjenih nacija za obrazovanje, nauku i kulturu), Međunarodne organizacije rada (MOR/ILO, 14. jul 2006), Međunarodne pomorske organizacije (IMO, 10. oktobar 2006), Svjetske zdravstvene organizacije (WHO/SZO, 14. septembar 2006), Međunarodne organizacije za civilno vazuhoplovstvo (ICAO, 17. mart 2007), Međunarodne unije za telekomunikacije (ITU, 21. jul 2006), Svjetske poštanske unije (UPU, 27. jul 2006), Međunarodne organizacije za atomsku energiju (IAEA, 16. oktobar 2006), Svjetske organizacije za intelektualnu svojinu (WIPO, 4. decembar 2006), Organizacije UN za hranu i poljoprivredu (FAO, 17. novembar 2007), Međunarodne organizacije za migracije (IOM, 28. novembar 2006), Svjetske meteorološke organizacije (WMO, 8. maj 2007) i Svjetske turističke organizacije (WTO, 28. novembar 2007). Za funkcionisanje Crne Gore u međunarodnim odnosima i suočavanje sa bezbjednosnim izazovima i prijetnjama važno je njeno članstvo u Međunarodnoj organizaciji kriminalističke policije (INTERPOL), u koju je primljena 19. septembra 2006. godine. Od velikog značaja za ekonomske odnose je članstvo Crne Gore u Svjetskoj carinskoj organizaciji, kojoj pristupa 24. oktobra 2006, kao i članstvo u Svjetskoj trgovinskoj organizaciji (STO/WTO). Pregovori o članstvu započeli su još 2005, dok je Crna Gora bila dio državne zajednice i na osnovu osnivačkog akta STO, koji predviđa da carinske teritorije mogu postati njene članice – kako u okviru državne zajednice nikada nije formirano zajedničko tržište te su obje republike bile carinske oblasti, nije postojala prepreka za aplikaciju za članstvo. Bilateralni i multilateralni pregovori za članstvo u STO intenzivirani su od 2007, a Crna Gora je postala članica STO 29. aprila 2012. godine. Regionalne organizacije, koje okupljaju države sa šireg ili užeg geografskog prostora, ali koje su vezane i nekim drugim kriterijumom, najčešće političkim, ekonomskim, bezbjednosnim, a danas mnogo više vrijednosnim, doživljavaju veliki uspon nakon kraja Hladnog rata, u posljednjoj deceniji XX vijeka. Njihov značaj se pojačava u XXI vijeku, pa je razumljivo da je Crna Gora članica većeg broja regionalnih organizacija: prije svih Organizacije za evropsku bezbjednost i saradnju (OEBS/OSCE), od 22. juna 2006. (→ Crna Gora i Organizacija za evropsku bezbjednost i saradnju) i Savjeta Evrope (SE/CoE), od 11. maja 2007. (→ Crna Gora i Savjet Evrope). Članica je Centralnoevropske zone slobodne trgovine (CEFTA), koja je zapravo regionalni prostor trgovine bez carina, od 26. jula 2007, kao i Energetske zajednice zemalja Jugoistočne Evrope, od 2007, i Transportne zajednice Jugoistočne Evrope, od decembra 2017. godine. Crna Gora je postala članica Sporazuma o Sjevernoatlantskom savezu (NATO) 5. juna 2017. (→ Crna Gora i Sjevernoatlantski savez). Početak procesa stupanja u članstvo, međutim, datira iz vremena SCG, koja je juna 2003. pristupila programu NATO-a „Partnerstvo za mir”, kao najvišoj formi odnosa i saradnje između Alijanse i države koja nije njena članica. Nakon proglašenja nezavisnosti, sada kao samostalna država, Crna Gora je pristupila „Partnerstvu za mir” na NATO samitu u Rigi 2006. godine. Akcioni plan za članstvo Crne Gore u NATO-u odobren je decembra 2009, što je bio posljednji korak u proceduri pripreme za prijem u članstvo. NATO je organizacija u koju se članice primaju po pozivu, te je ovaj poziv upućen Crnoj Gori 2. decembra 2015, a pregovori o članstvu su završeni potpisivanjem Protokola o pristupanju, 19. maja 2016. godine. Potpisivanjem Sporazuma 5. juna 2017, Crna Gora je postala 29. članica NATO-a. Svakako najsloženiji, najobuhvatniji i najduži su pregovori za stupanje u članstvo EU (→ Crna Gora i Evropska unija). Crna Gora je kandidaturu za članstvo u EU podnijela 15. decembra 2008, 17. decembra 2010. Evropski savjet joj dodjeljuje status države kandidata, a 29. juna 2012. donosi odluku o otvaranju pregovora sa Crnom Gorom. Pregovori su započeli otvaranjem prvog od 35 pregovaračkih poglavlja, 18. decembra 2012. godine. Regionalna saradnja je Crnoj Gori otvorila put ka tješnjem povezivanju sa zemljama okruženja i šire. Predstavlja jedan od prioriteta spoljne politike i važan elemenat za ubrzanje procesa evropskih integracija. Crna Gora je prva zemlja koja je od osnivanja Centralnoevropske inicijative imala priliku da predsjedava dvije godine uzastopno (2020–2021). Bila je jedna od članica Pakta stabilnosti za Jugoistočnu Evropu, tadašnje Inicijative EU, osnovane 1999. sa ciljem prevencije konflikata i izgradnje povjerenja, koja je 2008. prerasla u sada vodeću regionalnu organizaciju – Savjet za regionalnu saradnju. Od 2010. Crna Gora je sjedište Sekretarijata Regionalne škole za javnu upravu (ReSPA), dok je 2011–2015. bila sjedište Sekretarijata Radne grupe RCC za kulturu i društvo. Danas je članica preko 40 regionalnih mehanizama.