Predsjednik Vlade Crne Gore Duško Marković, generalni sekretar NATO-a Jens Stoltenberg i drugi crnogorski i NATO zvaničnici prilikom pristupanja Crne Gore NATO-u
Crna Gora i Sjevernoatlantski savez (engl. North Atlantic Treaty Organization – NATO). Crna Gora je, nakon obnove nezavisnosti, učlanjenje u NATO definisala kao jedan od ključnih spoljnopolitičkih prioriteta. Glavni cilj evroatlantskog integracionog procesa bilo je sprovođenje političkih, ekonomskih i bezbjednosnih reformi u cilju demokratizacije društva, unutarpolitičkog razvoja, jačanja tržišne ekonomije i spoljnopolitičke saradnje. Iako je proces pristupanja započeo juna 2003, kada je SCG pristupila programu „Partnerstvo za mir” (PzM), prvi ugovorni odnos Crne Gore sa NATO-om, nakon obnove nezavisnosti, Okvirni dokument PzM-a, potpisan je 14. decembra 2006. u Briselu. Time je Crna Gora postala članica PzM-a. Članstvo u PzM-u je obuhvatilo četiri mehanizma saradnje: Individualni program partnerstva, Proces planiranja i revizije, Individualni partnerski akcioni plan i Intenzivirani dijalog. Crna Gora je postepeno realizovala aktivnosti koje su joj omogućavale prilagođavanje sistema odbrane NATO standardima, reformisanje i modernizaciju sistema bezbjednosti, kao i unapređenje saradnje sa NATO-om. Na ministarskom sastanku Sjevernoatlantskog savjeta, u decembru 2009, Crna Gora je pozvana da pristupi Akcionom planu za članstvo. Na NATO samitu u Velsu, u septembru 2014, donesena je odluka da se sa Crnom Gorom započnu intenzivni i fokusirani razgovori. Agenda razgovora je i zvanično otpočela u novembru iste godine, dok je 19. maja 2016. potpisan Protokol o pristupanju, na osnovu kojega je Crna Gora dobila pravo da učestvuje u radu organa NATO-a, ali bez prava glasa. Crna Gora je postala punopravna članica NATO alijanse 5. juna 2017, kao njena 29. članica. Ambasadori Crne Gore pri NATO-u bili su: → Veselin Šuković (2007–2010), → Vesko Garčević (2010–2015), → Dragana Radulović (2015–2019) i → Dubravka Lalović (od 2019). Generalni sekretar NATO-a boravio je nekoliko puta u zvaničnoj posjeti Crnoj Gori (Anders Fog Rasmusen – 2009, 2014; Jens Stoltenberg – 2015). Pripadnici Vojske Crne Gore učestvuju u nekoliko mirovnih misija pod komandom NATO-a, i to: ISAF (2010–2014) i Resolute Support misiji u Avganistanu (2015–2020), KFOR na Kosovu (od 2018), dok je → Skupština Crne Gore odobrila učestvovanje pripadnika Vojske Crne Gore u NATO misiji u Iraku od 2019. godine. Crna Gora je sa NATO-om potpisala i više sporazuma, poput: Sporazuma o bezbjednosti informacija (2007) i Sporazuma o statusu oružanih snaga (SOFA) (2008).
Literatura: J. Šedivý, „The Puzzle of NATO Enlargement”, Contemporary Security Policy, Vol. 22, No. 2, 2001; R. Vukadinović, „Drugo posthladnoratovsko širenje NATO-a”, Međunarodne studije, god. II, br. 3, jesen 2002; R. Vukadinović, L. Čehulić Vukadinović, Politika europskih integracija, Zagreb, 2011; T. Szayna, NATO Enlargement 2000-2015, Determinants and Implications for Defence Planning and Shaping, RAND, 2001; Deklaracija o nezavisnosti Republike Crne Gore, usvojena 3. juna 2006; Okvirni dokument Partnerstva za mir, potpisan između Crne Gore i NATO-a, Brisel 2016; zvanične prezentacije MVP-a i Ministarstva odbrane Crne Gore.
N. Đukanović