Predsjednik Crne Gore Filip Vujanović prilikom obraćanja Generalnoj skupštini OUN
Crna Gora i Organizacija Ujedinjenih nacija. Kao jedna od šest konstitutivnih republika SFRJ, Crna Gora je bila među učesnicama konferencije u San Francisku, potpisnicama Povelje i osnivačima OUN, 24. oktobra 1945. godine. Iako u sklopu FNRJ/SFRJ Crna Gora nije vodila samostalnu spoljnu politiku, njeni zvaničnici i diplomate dali su veliki doprinos funkcionisanju OUN i težnji za promocijom i ostvarenjem principa OUN. To je nastavljeno i poslije 2000, kada je, nakon demokratskih promjena, reformisana SRJ (kasnije SCG) primljena u OUN. Nedugo nakon obnove nezavisnosti, Savjet bezbjednosti OUN usvojio je Rezoluciju o prijemu Crne Gore u OUN, 22. juna 2006. godine. Rezoluciju je usvojila Generalna skupština 28. juna 2006, čime je Crna Gora postala 192. članica. Neposredno nakon prijema, Crna Gora je otvorila stalne misije u sjedištu OUN u Njujorku i kancelarijama u Beču i Ženevi, a pokrenuta je procedura i regulisano članstvo u velikom broju organizacija i specijalizovanih agencija iz sistema OUN. Crna Gora je pristupila ključnim konvencijama, čime je postala članica različitih organa i agencija OUN, poput Ekonomske komisije UN za Evropu (UNECE), Programa Ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP), Dječjeg fonda Ujedinjenih nacija (UNICEF), Programa Visokog komesara za izbjeglice i raseljena lica (UNHCR), Konferencije Ujedinjenih nacija za trgovinu i razvoj (UNCTAD) i dr. U okviru specijalizovanih agencija i programa OUN, Crna Gora je bila članica Stalnog komiteta Regionalnog komiteta SZO za Evropu (2008–2011), dok je crnogorski predstavnik izabran za člana ovog tijela u septembru 2021. na trogodišnji period. Crna Gora je, nadalje, bila članica Komisije OUN za održivi razvoj (2011–2014), Izvršnog odbora UNESCO-a (2011–2015), Savjeta za ljudska prava u Ženevi (2013–2015), Izvršnog odbora UNDP-a, Fonda OUN za stanovništvo i Kancelarije OUN za projekte UNDP/UNFPA/UNOPS (2014–2016), Komisije za izgradnju mira (2016–2017), Biroa 3. Skupštine OUN za životnu sredinu UNEA-3, u svojstvu potpredsjednika Skupštine u ime Istočnoevropske grupe OUN (2016–2017), Savjeta Organizacije za hranu i poljoprivredu (FAO) (2016–2018), Komiteta za prava čovjeka (2014–2018), Izvršnog odbora UN žene (2017–2019), kojem je u toku 2018. i predsjedavala. Crna Gora je članica Ekonomskog i socijalnog savjeta OUN (2020–2022), te Potkomiteta za prevenciju torture (2016–2020; 2021–2024). Na izborima održanim u Njujorku, 14. oktobra 2021, Crna Gora je izabrana za članicu Savjeta za ljudska prava na period 2022–2024, a trenutno ima istaknutu kandidaturu za prvo nestalno članstvo u Savjetu bezbjednosti (za period 2026–2027). Crna Gora redovno učestvuje i u radu ostalih specijalizovanih agencija OUN, kao što su: Međunarodna organizacija za atomsku energiju (IAEA), Program Ujedinjenih nacija za zaštitu životne sredine (UNEP), Organizacija za industrijski razvoj (UNIDO) i dr. Ključni prioriteti djelovanja Crne Gore u okviru OUN su: unapređenje i promocija zaštite ljudskih prava i sloboda, pitanja izbjeglica i migranata, upravljanje granicama, ostvarivanje ciljeva održivog razvoja, te očuvanje mira i bezbjednosti, što se ogleda u pružanju doprinosa međunarodnim mirovnim misijama OUN, kroz angažman crnogorskih vojnika i policajaca u misijama u Liberiji, Zapadnoj Sahari i Kipru. U cilju jačanja saradnje, 2006. je potpisan Sporazum o saradnji → Vlade Crne Gore sa agencijama OUN u Crnoj Gori (UNDP, UNICEF i UNHCR), a 2007. Okvirni sporazum sa SZO. Na nacionalnom nivou, saradnja Crne Gore i OUN odvija se u okviru programa „Djelujući kao jedan”. Od 2017. započet je drugi Integrisani program saradnje UNDAF (2017–2021). Program saradnje obuhvata četiri oblasti: socijalno uključivanje, demokratsko upravljanje, ekološku održivost i ekonomsko upravljanje. Osim redovnih fondova agencija OUN, Crnoj Gori je omogućen pristup posebnom fondu „Jedan UN” i dodatnim sredstvima za finansiranje projekata, što joj omogućava sprovođenje mnogobrojnih programa usmjerenih na podsticanje ekonomskog razvoja, očuvanje crnogorske kulturne baštine i životne sredine, te jačanje kapaciteta za demokratsko upravljanje i vladavinu prava. Odluka o otvaranju Stalne misije Crne Gore pri OUN u Njujorku donesena je 12. oktobra 2006. godine. Poziciju stalnog predstavnika Crne Gore pri OUN obavljali su: ambasador → Nebojša Kaluđerović (2006–2010), ambasador → Milorad Šćepanović (2010–2015), ambasador → Željko Perović (2015–2017) i ambasadorka → Milica Pejanović-Đurišić (2018–2021). Stalna misija pri OUN, OEBS-u i drugim međunarodnim organizacijama u Beču otvorena je 12. oktobra 2006, dok su poziciju stalnog predstavnika obavljali: ambasador → Vesko Garčević (2007–2008), ambasadorka → Dragana Radulović (2009–2013), ambasadorka → Slavica Milačić (2014–2019), te ambasador → Veselin Šuković (od 2019). Stalna misija Crne Gore pri OUN i drugim međunarodnim organizacijama u Ženevi otvorena je 30. novembra 2006, dok su poziciju stalnog predstavnika obavljali: ambasador → Milomir Mihaljević (2007–2010), ambasador → Ljubiša Perović (2010–2013), ambasador Nebojša Kaluđerović (2014–2016), ambasador Milorad Šćepanović (2016–2020), kao i ambasadorka Slavica Milačić (od 2020).
Izvor: MVP, dokumentacija.
N. Kaluđerović
N. Đukanović