Heliofite, biljke koje se razvijaju u uslovima pune dnevne osvijetljenosti i ne podnose sjenku. Ove biljke žive u pustinjama, stepama, pukotinama stijena, na kamenjarima, livadama, pašnjacima. Njihova staništa često odlikuje više nepovoljnih uslova: intenzivno zračenje, visoke temperature i deficit vode. Heliofite su razvile niz adaptacija na ovakve uslove života. Granat korjenov sistem, koji je razvijeniji od nadzemnog dijela biljke, obezbjeđuje im dobro snabdjevanje vodom. Debeli listovi male površine, sa izraženim perifernim zaštitama (kutikula, dlake) i zaštićenim stomama, sprečavaju intenzivnu transpiraciju. Listovi se preklapaju, ili mijenjaju položaj tokom dana, kako bi bili zaštićeni od intenzivnog sunčevog zračenja. Heliofite imaju dobro razvijeno provodno i mehaničko tkivo. U Crnoj Gori su heliofite brojne i nalazimo ih u svim dijelovima države, s obzirom na to da otvorena staništa pokrivaju veliki dio teritorije. Česte heliofitne vrste su: petrovac (Leucanthemum vulgare Lam.), hajdučka trava (Achillea millefolium L.), podbjel (→ Tussilago farfara L.), pelim (→ Salvia officinalis L.). Predstavnici heliofitnog drveća su: borovi (→ Pinus L.), hrastovi (→ Quercus L.), breza (Betula pendula Roth).
Lit.: Josef Rohlena, Conspectus Florae Montenegrinae, Praha, Preslia, 20–21, 1942, str. 1–506. Vilotije Blečić, Vegetacija stena i točila doline reke Pive, Glasnik Prirodnjačkog muzeja u Beogradu, B (11), Beograd, 1958, str. 1–108. Radomir Lakušić, Planinske biljke, Sarajevo, Svjetlost, 1982, str. 1–204. Ljubomir Mišić & Radomir Lakušić, Livadske biljke, Sarajevo, Svjetlost, 1990, str. 1–227. Branka Stevanović & Milorad Janković, Ekologija biljaka sa osnovama fiziološke ekologije biljaka, Beograd, International, 2001, str. 123–128, 132–136. Danijela Stešević, Ekološko-fitogeografska studija flore šireg urbanog područja Podgorice, Doktorska disertacija, Beograd, Univerzitet u Beogradu, Biološki fakultet, 2009, str. 1–335.
D. Caković