Ruski ikonopisci, slikarstvo, anonim (XVIII–XIX v.). Uspostavljanje razvijenih političkih i duhovnih veza Crne Gore sa carskom Rusijom, iniciranih na početku stolovanja mitropolita Danila Petrovića Njegoša, rezultiraće u periodu XVIII–XIX v. značajnim uplivom ruske umjetničke kulture sakralne profilacije na crnogorske prostore. U tom kontekstu javlja se i izuzetno obiman import ruskih ikona u vidu poklona ruske crkve i dvora ili kupovinom domaćih darodavaca i sveštenstva. Kada je riječ o karakteru, hronologiji, autorima i preciznom broju ruskih ikona koje su tokom više od dva vijeka dospijevale u Crnu Goru, dosadašnja saznanja su nedovoljna i nepouzdana. U okviru publikacija i studija posvećenih crnogorskoj umjetničkoj kulturi, krajnje sporadično se ukazuje na primarne stilsko-hronološke odlike pojedinih ruskih ikona. Tako u sadašnjem trenutku preostaju samo mogućnosti lociranja određenog broja ikona i njihove tematske identifikacije. Tokom XVIII i XIX v., kao poklon iz Rusije, u Manastir Sv. Trojice kod Pljevalja dospijeva veći broj ruskih ikona, zanatski solidno slikanih i, uglavnom, orijentisanih na stare ikonografske obrasce. Među njima je i jedno izvanredno slikarsko djelo sa centralnim motivom Hristovog Vaskrsenja. Ova pljevaljska ikona, sudeći po likovnim vrijednostima, može se smatrati vrhunskim ostvarenjem ruskog ikonopisa XVIII v. Kombinujući vizantijska, renesansna i barokna iskustva, anonimni autor pripada tradiciji koju su u drugoj polovini XVIII v. uspostavili carski ikonopisci Oružejne palate u Moskvi, koji transponuju zapadnoevropske stilske modalitete u korpus ruskog religioznog slikarstva. Veoma kvalitetne ikone – rad ikonopisaca koji slikaju u duhu carskih slikara Oružejne palate – čuvaju se u → Manastiru Savina kod Herceg Novog, gdje se nalazi i jedna unikatna barokizirana ikona Sv. Save, kao i minuciozno izrađen triptih sa temom Deizisa (obje iz XVIII v.). Posebnu popularnost u Crnoj Gori posjedovale su ruske ikone prekrivene kvalitetnim metalnim okovima – od alpake, srebra, sa emajliranim ukrasima – od kojih su reprezentativne sačuvane u riznici → Cetinjskog manastira i fondu → Narodnog muzeja Crne Gore na Cetinju. Neki od autora okova su identifikovani, kao na primjer: majstor P. Ovčinikov iz Moskovske gubernije (god. izrade 1884); petrogradski zlatari Ivan Šiškin i Viktor Savnikov (god. izrade 1884); Čuvaljev Afrikan Ilarijev (god. izrade 1894) i dr. Ruske ikone naručivane su za potrebe formiranja oltarskih pregrada u crnogorskim hramovima: za Crkvu Sv. Vasilija Ostroškog u Nikšiću, Dvorsku crkvu na Cetinju, crkve Sv. Nikole u Vranjini i Ulcinju.