Luketić, Stevan, vajar (Budva, 8. XI 1925 – Zagreb, 1. X 2002). Od samog početka II svj. rata učestvuje u NOP-u, a od 1945. do 1950. aktivira se u vojnoj službi kao oficir. Tokom dvije posljednje godine mobilizacije postaje član likovne sekcije Doma JNA u Zagrebu, da bi 1950. upisao ALU u Zagrebu, na kojoj diplomira 1955. u klasi F. Kršinića. Nakon toga je na specijalizaciji i kao saradnik u ateljeu → Vojina Bakića (u periodu 1952–1958). Prvi put kolektivno izlaže 1957. na izložbi ULUH-a u Zagrebu, a iste godine predstavlja se i u Titogradu, sa → Mariom Maskarelijem i M. Ribnikar. Ranim radovima izlazi u javnost još određenije 1959, opet u paru – prvo s generacijskim vajarskim kolegom B. Bahorićem u Zagrebu, a zatim sa slikarkom V. Josipović u Borovu. Godine 1962. dobija nagradu za Spomenik pobjede u Slavoniji i po prvi put izlaže u inostranstvu na reprezentativnoj izložbi savremene umjetnosti u Jugoslaviji (Pariz, Lozana, Rim). Godine 1963. posebno je valorizovana inovativnost njegovih postupaka, a na izložbi u Galeriji Studentskog centra pokazani su dinamični rasponi njegovog izraza, sve rađeno u željezu i korišćenjem zavarivanja. Ranu fazu obilježava motivika proživljenih ratnih iskustava. Naslovi Ratnik, Bunker i Ranjeni prijatelj (svi iz 1959) eksplicitni su u tom smislu, a morfološki riječ je o perforiranim izvijenim željeznim pločama, sastavljenim tako da tvore međuprostore i prodore, te u cjelinu uklapaju i prazninu, to jest negativ prostora kao bitnu komponentu kompozicije. Osim toga, iz korpusa na sve strane izbijaju prijeteći šiljci, uvećavajući napetost plohe i volumena. Prodorom iznutra, iz iste godine i vrlo slične organizacije elemenata (kao kod prethodnih radova), vajar izlazi iz asocijativnoga motivskog područja u autonomiju oblikovnih rješenja, pa Forma XI i Forma XIII slobodno razrađuju problematiku odnosa plošnih i izbočenih smjernica. Početnim djelima Luketić se odmah uključuje u savremene tokove, kako s obzirom na odabrani materijal, tako i na moguće uzore (Čedvik, Martin, Džamonja). Skulpturom Rast (1962) otvara novo područje rada i istraživanja. Nije to baš „pronađeni predmet” (l’objet trouvée), ali jeste korišćenje gotovih oblika, vertikalno nanizanih lopata (bez drške), zavarenih po rubovima i usmjerenih vrškom prema gore. Djelo Tokovi (1962) načinjeno je poput željeznoga tučka, na koji je intervenisano vatrom koja je otvorila široku pukotinu, u kojoj se pak razgranala dinamična faktura nepravilnog mrežišta ili raskidanih bridova i niti. Pronađena enformelna faktura i egzistencijalna osjetljivost rezultirali su nizom ostvarenja, među kojima je možda najkarakterističnija Skulptura XI (takođe iz 1962, gdje se unutar pravilnoga okruglog prestana izvijaju zgrčene i hrapave željezne forme). Čitava serija sistemski numerisanih skulptura razrađuje pronađenu metodu djelovanja istovremenim zavarivanjem i nanošenjem bezobličnog metalnog grumenja po površini. Ponešto je različit slučaj kada se plamena intervencija izvodi na saćastu građu automobilskih hladnjaka. Tada dolazi do preplitanja strogo organizovane i geometrijski sređene podloge i drastičnoga nereda grubih prodora i perforacija. U radovima iz 1964, koji slijede naziv Skulpture (s kontinuiranom numeracijom), uspostavlja se kontrast i polarizacija izrazito pravougaonih, prizmatičnih oblika metalnih blokova i potpuno nesređenog, proizvoljnog „rukopisa” plamenih tragova, usjeka i udubina nastalih zavarivanjem. Izložbom u Galeriji suvremene umjetnosti 1964, Luketić je potvrdio svoj status avangardnoga opredjeljenja, koji je potom potvrđen učestalim uvrštavanjem u domaće i inostrane panorame aktuelnijih tendencija. Godine 1967. ima čak tri samostalne izložbe, jednu u Ljubljani, još jednu u Zagrebu (ponovno u Galeriji Studentskog centra) i izložbu u Titogradu (sa slikarem → Brankom Filipovićem Filom). Učestale su i nagrade različitih predznaka za različite discipline, a istovremeno se i uvećala vajareva agilnost na javnim takmičenjima i društvenim zadacima, pa je proporcionalno smanjena i potreba za samostalnim izložbama. Tek 1973. javlja se novi niz okupljanja vlastite produkcije (Cetinje, Titograd i Budva), a 1983. to će se ponoviti u još većem i intenzivnijem vidu, kad će Luketić samostalno zaredom izlagati od Zagreba, preko Budve, Sarajeva, Titograda, Herceg Novog i Svetog Stefana, pa do Beograda. Radovi iz osamdesetih godina pokazuju izvjesno smirenje; učestali su pročišćeniji geometrijski motivi i mnogo su rjeđe „vatrene” intervencije (umjesto njih, djelovi struktura obrađivani su mehaničkim tretiranjem udarcima i grebanjem). U svakom slučaju, autor je ostao vjeran kovinskoj tvarnosti i obrisnoj homogenosti (uz živu i razvedenu obradu površine). Malo koji vajar je učestvovao u toliko takmičenja i ostvario toliko realizacija u javnom prostoru kao Luketić. Pritom je nužno sarađivao s uglednim arhitektama (Mutnjaković, Vitić, Delfin, Novak, Ostrogović, Rak), a najznačajnija su mu ostvarenja na Petrovoj gori (Hrvatska), u Bučju (Knjaževac, Srbija), Budvi, Pakracu (Hrvatska) i u Zgradi društveno-političkih organizacija u Zagrebu.