Gledston, Vilijem Evart (Gladstone, William Ewart; Liverpul, 1809 – Havarden, Velika Britanija, 1898), britanski političar. Bio je premijer Velike Britanije četiri puta: 1868–1874, 1880–1885, od februara do avgusta 1886. i 1892–1894. godine. Ušao je u Parlament kao konzervativac, 1832. godine. Prvi put je ušao u Vladu 1843, kao ministar trgovine u konzervativnoj vladi Roberta Pila, a bio je i u vladi lorda Aberdina 1852–1855. i lorda Palmerstona, kratko 1855. i ponovo između 1859. i 1866, kao ministar finansija u vladama Palmerstona i, nakon njegove smrti, lorda Džona Rasela. Godine 1866. postao je lider Liberalne partije i, nakon pada torijevske vlade → Bendžamina Dizraelija 1868, formirao je svoju prvu liberalnu administraciju. Problem koji ga je vratio u središte britanske politike bilo je aktuelizovanje → Istočnog pitanja (1875–1876). Gledston će se staviti na čelo jake struje u britanskom javnom mnjenju, sastavljene od poznatih publicista i naučnika, koji su se zalagali za prava malih balkanskih naroda, a koji su sa posebnim simpatijama i naklonošću pisali o Crnoj Gori. U januaru 1879. vraća se u aktivan politički život, prihvatajući kandidaturu za člana Parlamenta za Midlotijan, izborni okrug blizu Edinburga. U novembru je napravio turneju po Škotskoj, tokom koje je održao deset velikih i čuvenih govora u Midlotijanu i u drugim djelovima Škotske. Iako je govorio i o britanskoj unutrašnjoj politici, tzv. „Midlotijanska kampanja’’ ostala je zapamćena, prije svega, zbog njegovih napada na držanje Dizraelijeve vlade u Istočnom pitanju i prema Osmanskom carstvu. Glavna optužba protiv vlade Dizraelija (koji je 1876. postao lord Bikonsfild) bila je da je razrušen evropski koncert i da je zbog toga oslabila mogućnost evropskih sila da vrše pritisak na Osmansko carstvo za reforme i civilizovan odnos prema balkanskim hrišćanima. Gledstonova odbrana Južnih Slovena u njihovoj borbi za nacionalnu nezavisnost zasnivala se na snažnom moralnom uvjerenju da mali narodi imaju pravo da upravljaju samima sobom i da je dominacija jedne imperijalne sile moralno pogrešna. U Crnoj Gori se puno očekivalo od Gledstonovog dolaska na vlast, prije svega u smislu promjene britanske spoljne politike i politike na Balkanu (→ Balkan – političke granice). Crna Gora je upravo tada imala težak problem u pitanju razgraničenja sa Osmanskim carstvom, jer je Osmansko carstvo stalno odugovlačilo da izvrši odluke Berlinskog kongresa (→ Berlinski kongres i Crna Gora) i ustupi određene teritorije Crnoj Gori. Dolazak na vlast liberalnog kabineta Gledstona označio je novu orijentaciju Velike Britanije u politici prema Osmanskom carstvu i Istočnom pitanju. Novi spoljnopolitički pravac Londona pozitivno će uticati u smislu jedinstvenog nastupanja koncerta evropskih sila da prinude Osmansko carstvo na izvršavanje svojih obaveza prema Crnoj Gori. Zato je britanska vlada pokrenula inicijativu za jednu demonstraciju udružene flote evropskih sila u cilju potpore Crnoj Gori da joj Osmanlije predaju Ulcinj. Glavni komandant udružene eskadre bio je britanski admiral Sejmur. Kvalitet britanske inicijative i držanja u pomorskoj demonstraciji bio je u tome što se nije isključivala mogućnost upotrebe sile. Nakon britanske prijetnje okupacijom Smirne, Osmansko carstvo je napokon primorano da ustupi Ulcinj Crnoj Gori, 26. novembra 1880. godine. Poslije predaje Ulcinja, knjaz → Nikola I Petrović Njegoš je admiralu Sejmuru uputio srdačnu zahvalnost za pomoć u rješavanju graničnog pitanja Crne Gore sa Osmanskim carstvom. U maju 1898. knjaz Nikola je posjetio London na poziv kraljice → Viktorije Hanoverske i nakon što je uspostavljena porodična veza između dvije dinastije. Na sami dan knjaževog odlaska iz Londona umro je, već prilično ostario i bolestan, Gledston. Knjaz Nikola je, motivisan osjećanjima, uputio telegram koji je objavljen u Dejli kroniklu.