Suzana Pajović, Što sam slobodna učiniti ili biti?, instalacija, 2018.

Pajović, Suzana, vajarka, grafička dizajnerka, univerzitetski profesor (Nikšić, 15. XI 1970). Završila je EF u Podgorici (1994). Diplomirala je 2001. na → Fakultetu likovnih umjetnosti Univerziteta Crne Gore na Cetinju, studijski program Vajarstvo, a magistrirala 2008. kod prof. → Pavla Pejovića. Na istom fakultetu, na studijskom programu Grafički dizajn, diplomirala je 2006. i magistrirala 2009. kod prof. → Mila Grozdanića. Zaposlena je na FLU na Cetinju od 2003. Ima zvanje redovnog profesora Univerziteta Crne Gore (2021). Kao miltimedijalno orijentisana umjetnica, svoju kreativnu ekspresiju usmjerava ka kompleksnom pitanju međuodnosa umjetnost – umjetnik – umjetničko djelo – društvo (Zakletva, 2004; Ko...?; Umjetnik kroz ca, 2016). Značajan princip koji određuje njene idejne i stvaralačke reference je žensko načelo – žensko pismo u kontekstu mentalnog, oštroumnog, visprenog i provokativnog čitanja svjesno/nesvjesno potisnutih emotivnih stanja, predrasuda, običajnog nasljeđa (Always), ali i zapitanosti pred aktuelnostima, koje kod nje podstiču ironičan, otvoren komentar često sa dozom humora, a čije iščitavanje je svedeno na minimum – znak, simbol, riječ (I need to believe..., 2008). U cilju nadvladavanja ograničenjâ koja nameću hermetizovane konstante jednog kontinuiranog djelovanja, usmjerila se ka traženju likovnog izraza u domenu: recepcije, konceptualnosti (Balkanska zimnica – instalacija, 2000; Tri ili četiri kapljice uzvišenosti nemaju nikakvog posla sa divljaštvom, 2003), angažovane umjetnosti (Zabranjeno oglašavanje i alternativno reklamiranje, 2002), korišćenje raznorodnih izražajnih formi (asamblaž, ready made, instalacije, objekti, performans, video-projekcije, fotografije, plakat...) i raznovrsnih materijala. U saglasju sa likovnom dosljednošću, sofisticiranim intelektualnim jezikom ona pokušava da animira široke mase indolentnih, nezainteresovanih posmatrača, tako da sastavni dio njenih radova predstavljaju i tekstualne poruke – stejtmenti. Aktivno se bavi scenografijom, kostimografijom i dizajnom pozorišnih predstava. U oblasti grafičkog dizajna – oblikovanja i ilustracija monografija, knjiga, udžbenika (Zavod za školstvo Crne Gore) realizovala je značajna ostvarenja. Samostalno je izlagala u: Tivtu, Baru, Cetinju, Podgorici, Beogradu, Budvi, Santa Severini (Italija), Nikšiću. Izlagala je i na brojnim kolektivnim izložbama u zemlji i inostranstvu: Njemačka, Srbija, Španija, Italija, Francuska, Belgija, BiH, Portugal, Slovačka, Francuska, Holandija, Austrija. Učesnica je brojnih internacionalnih radionica, simpozijuma, kolonija. Nagrade: Godišnja nagrada SKC za vajarstvo, Cetinje (1998); Nagrada za umjetnički izazov, „Grad teatar”, Budva (2003). Članica je ULUCG-a od 2006.

Literatura: Lj. Zeković, „Suzana Pajović Živković”, Individualne likovne poetike, Podgorica, 2008; N. Nikčević, pred. kat. Umjetnik kroz ca, Galerija „Centar”, CSUCG, Podgorica, 2016.

Lj. Zeković