Arsenije Plamenac (Crmnica, početak XVIII vijeka – Brčeli, 1784), crnogorski vladar i mitropolit. Njegov ujak, vladika → Sava Petrović Njegoš, izabrao ga je za nasljednika. Kao episkop i koadjutor vladike Save, poslao je delegaciju u Beč 1779, tražeći od cara → Josifa II Habzburg-Lorena, savladara carice → Marije Terezije Habzburg-Loren, da pošalje u Crnu Goru „učitelje za djecu”, dajući mu „tvrdu vjeru” da će Crnogorci „vazda biti prevjerne sluge, pripravni prolivati krv našu za Vaše dugočestito vladanje”. Kao vladika, bio je organizator otpora protiv politike guvernadura → Jovana Radonjića, a nailazio je i na otpor pristalica dinastije Petrović Njegoš, čiji je dinastički kontinuitet na čelu Cetinjske mitropolije bio nakratko prekinut tokom njegove vladavine. Učestvovao je u izmirenju sukobljenih plemena Njeguša, Rišnjana i Krtoljana i posredovao u trgovačkim sporovima. U Manastiru Stanjevići susreo se sa izaslanikom cara Josifa II, pukovnikom Paulićem, koji ga je opisao kao čovjeka „odanog austrijskom skiptru”. Lošeg zdravlja i već u poznim godinama, vladika Arsenije nije stolovao na → Cetinju, nego u Crmnici.

Literatura: Istorijski leksikon Crne Gore, knj. 1, Podgorica, 2006; Istorija Crne Gore, knjiga treća, tom prvi, Titograd, 1975; B. Pavićević, Petar I Petrović Njegoš, Podgorica, 1997; Ž. Šćepanović, Kratka istorija Crne Gore, Podgorica, 2002.

B. Vukićević