Crnogorska misija na Kritu. Članom 23 Berlinskog ugovora (→ Berlinski kongres i Crna Gora) utvrđena je autonomija za Krit, koji se nalazio pod vlašću Osmanskog carstva. Nemogućnost sprovođenja reformi često je izazivala ustanke grčkog stanovništva Krita, koje je zbog toga tražilo oslobođenje od osmanske vlasti i ujedinjenje sa Grčkom. Do velikog ustanka dolazi maja 1896. godine. Cilj ustanka bio je oslobođenje od Osmanskog carstva i priključenje Grčkoj. Tada dolazi do borbi između hrišćana i muslimana, a Porta ne uspijeva da zavede red. Sukobi su privremeno smireni krajem 1896, kada je obećana proširena autonomija pod sultanovom vlašću. U januaru 1897. ponovo je došlo do nasilja nad hrišćanskim stanovništvom na ostrvu, što će dovesti do ustanka. Grčka je uputila flotu u kritske vode, početkom februara 1897. iskrcala svoje trupe, a u aprilu stupila u rat. U ratu je vojno poražena, od teritorijalnih gubitaka spasila ju je Rusija, i ona se povinovala međunarodnim odlukama u vezi sa Kritom. Velike sile su se umiješale u rješavanje ovoga problema kako se sukob ne bi proširio na ostale djelove evropske Turske. Formirana je mješovita komisija od strane velikih sila (Rusija, Francuska, Velika Britanija, Njemačka, Austrougarska i Italija) kako bi se riješio status ostrva. Na konferenciji ambasadora u Carigradu odlučeno je da Krit ostane u sastavu Osmanskog carstva. Sada je bilo potrebno da se sprovedu odluke konferencije i da se formira žandarmerija koja će se baviti bezbjednosnim pitanjima. Ambasadori velikih sila u Carigradu sporazumjeli su se da se stvori nova žandarmerija, u kojoj neće biti predstavnika lokalnog stanovništva. Na taj način međunarodna žandarmerija bi uspostavila red i mir i osigurala bezbjednost stanovnika. Velike sile nijesu mogle da odluče ko će dobiti mandate. Ruski ambasador Nelidov dao je prijedlog da Međunarodna komisija za žandarmeriju mandat povjeri Crnoj Gori. Njegov prijedlog je usvojen u jesen 1896. godine. Knjaz → Nikola I Petrović Njegoš je preko crnogorskog poslanika u Carigradu → Mitra Bakića saznao za ovaj projekat. On je pristao da pošalje Crnogorce u međunarodnu službu na Kritu. Uz to, pružala se povoljna prilika da Crna Gora istakne svoje spoljnopolitičke zahtjeve, kao i da porastu međunarodni ugled zemlje i njenog vladara. Knjazu Nikoli je upućen zvanični zahtjev 9. januara 1897, koji je poslao britanski ambasador u Carigradu. Knjaz je odredio 80 Crnogoraca. Komandant jedinice bio je Mašan B. Božović, dotadašnji komandir I čete II bataljona stajaće vojske. Njegov pomoćnik bio je → Jovo Bećir. Početkom januara 1897. odabrano je iz dva puta po 40 vojnika. Crnogorski odred imao je 70 vojnika, 8 podoficira i 2 oficira (kasnije su se pridružila još četiri vojnika u Pireju). Krenuli su sa → Cetinja 12. januara, dva dana kasnije se ukrcali u Baru na Lojdov brod i pet dana putovali do Krita. Stacionirani su u kasarni Milet bašči, a bili su pod upravom kritskog valije Đorđi-paše Berovića. Plate crnogorskim vojnicima davala je Međunarodna komisija za žandarmeriju. Odmah po dolasku na ostrvo, Crnogorci su uključeni u smirivanje sukoba između zaraćenih strana. Paša Berović je uz obezbjeđenje crnogorskih žandarma napustio Halep i otišao sa Krita. Sa bjekstvom kritskog valije ostrvo su napustili i inostrani konzuli i sklonili se na oklopne brodove svojih država. Od stranaca, samo su Crnogorci ostali na Kritu. Nešto kasnije su se sklonili na rusku krstaricu „Aleksandar II”. Tu su ostali tri dana. Poslije toga su se iskrcali u Kaneji sa pripadnicima žandarmerije velikih sila. U novim uslovima, Crnogorci su bili vođe patrola, a u njih su imale povjerenja obje zaraćene strane. Od 27. februara 1897. pa do kraja misije crnogorska žandarmerija se nalazila u sklopu ruskog bataljona. Do tada se angažman Crnogoraca svodio na čuvanje rezidencija stranih diplomata. Poslije marta 1897. Crnogorci su održavali javni red i mir i vršili patrolnu službu u gradovima: Kaneji, Halepu i Retimnu. Hvatanje kriminalaca i izazivača nereda bila je specijalnost crnogorskih žandarma. Pripadnici odreda vršili su i kurirsku službu. Bili su u pratnji visokih vojnih i civilnih lica. Krajem 1898. i početkom 1899. kriza je bila okončana. Vlast prelazi na Krićane, čime počinje da se sprovodi akt o autonomiji Krita u sastavu Osmanskog carstva. Već u februaru 1899. počinju pripreme za povratak crnogorske misije. Crnogorci su sa Krita krenuli 1. marta, a u Bar su doputovali 6. marta 1899. godine. Brojčani sastav odreda nije bio isti kao na početku. Sa Krita je tokom misije otkomandovano šest Crnogoraca, dvojica su 1898. umrla, a jedan je naknadno primljen. Svi pripadnici misije su odlikovani od strane knjaza Nikole Medaljom za revnosnu službu. Tako je završena međunarodna misija crnogorskog odreda na Kritu u trajanju od dvije godine i pedeset dana.