Samuilo (kraj prve polovine X vijeka – Belasica, 1014), makedonski car. Koristeći se slabljenjem vizantijske vlasti na Balkanu, sinovi brsjačkog kneza Nikole, David, Aron, Mojsije i Samuilo podigli su 976. u Makedoniji veliki ustanak protiv Vizantije. Nakon što su starija braća David i Mojsej stradali u borbama na početku ustanka, u sukobu oko vlasti Samuilo je ubio Arona. Postavši vodeća ličnost ustanka u Makedoniji, Samuilo se nakon uzdizanja Ohridske arhiepiskopije u rang patrijaršije proglasio za cara. Unutrašnji sukobi koji su izbili u Vizantiji omogućili su mu da postepeno osvoji cijelu Makedoniju (izuzev Soluna), podunavsku Bugarsku, Tesaliju, Epir i Beotiku. Nakon što je 997. osvojio Drač, Samuilo je napao Duklju. Glavne borbe između makedonske i dukljanske vojske odigrale su se na prostoru oko Oblika na brdu Taraboš, gdje se utvrdio sa svojom vojskom knez → Vladimir Dukljanski. Okružen neprijateljskom vojskom, knez Vladimir se predao, nakon čega je kao zarobljenik bio upućen u Prespu. Dok je dio makedonskih snaga opsijedao Oblik, Samuilo je sa drugim dijelom makedonske vojske izvršio opsadu → Ulcinja. Iako ga je duže vrijeme držao u opsadi, nije uspio da osvoji ovaj grad. Napustivši opsadu Ulcinja, spalio je → Kotor i Dubrovnik i sa svojom vojskom stigao do Zadra. Nakon što je okončao operacije u Dalmaciji, vratio se u Makedoniju preko Bosne i Raške. Umro je poslije poraza koji je vizantijska vojska nanijela njegovoj vojsci u bici na planini Belasici 1014. godine.

Literatura: Istorija Crne Gore, knj. 1, Titograd, 1967; Istorijski leksikon Crne Gore, knj. 5, Podgorica, 2006; K. Jiriček, Istorija Srba, knj. 1, Beograd, 1922; G. Ostrogorski, Istorija Vizantije, Beograd, 1998; V. Ćorović, Istorija Srba, Niš, 2004; Ž. Andrijašević, M. Šćekić, Crnogorski vladari, Podgorica, 2018; Ž. M. Andrijašević, Š. Rastoder, Istorija Crne Gore, Podgorica, 2006; Đ. Borozan, Dinastije Vojislavljevići, Balšići, Crnojevići, Cetinje, 2015.

M. Šćekić