Aleksandar III Romanov (Sankt Peterburg, 1845 – Livadija, 1894), ruski car. Vladao je od 1881. do 1894. godine. Kao ličnost bio je odlučan i dosljedan, ali skromnog obrazovanja, što je uticalo na njegov način vođenja državnih poslova. Izvršio je reformu sudske vlasti, ukidajući njenu samostalnost i podredivši je ministru pravde. Ukinuo je i autonomiju univerziteta, donošenjem zakona koji omogućava kontrolu državne vlasti nad sistemom visokog školstva. U spoljnoj politici posebnu je važnost pridavao održavanju dobrih odnosa sa Francuskom, sa kojom je sklopio vojni sporazum (1891/94), dok su odnose sa Njemačkom i Austrougarskom obilježile nesuglasice i krize, isto kao i odnosi sa balkanskim zemljama – Srbijom i Bugarskom. U odnosu prema Crnoj Gori, nastavio je politiku svog prethodnika → Aleksandra II Romanova, koji joj je dao mjesto glavnog spoljnopolitičkog saveznika na Balkanu. Odobrio je dvostruko povećanje ruske finansijske subvencije Crnoj Gori, kao i otpis crnogorskog duga ruskim bankama. Odobrio je i novčanu pomoć Crnoj Gori za vraćanje kredita kod austrougarskih banaka, kao i pomoć za kupovinu naoružanja. Podržavao je političke aktivnosti Crne Gore prema austrofilskoj Srbiji, koje su imale za cilj da osnaže ruske privrženike u ovoj zemlji. Zbog uglavnom loših odnosa Rusije sa Srbijom i Bugarskom poslije Berlinskog kongresa, car Aleksandar III je smatrao da vanrednim subvencijama ruske vlade treba ojačati vojni potencijal Crne Gore i podržavati njen institucionalni razvoj, kako bi mogla da ima značajniju političku ulogu na Balkanu. Car je podržao i brak dvije kćerke knjaza → Nikole I Petrovića Njegoša sa njegovim bliskim rođacima, čime je uspostavljena rodbinska veza između dinastija Petrović Njegoš (→ Petrovići Njegoši) i Romanov. Prilikom posjete knjaza Nikole Rusiji (1889), car je nazvao crnogorskog vladara „jedinim iskrenim i vjernim prijateljem Rusije”. Imenovao ga je i komandantom XV streljačkog puka, koji je dobio knjaževo ime. Ruski car i crnogorski knjaz susreli su se u ruskoj prijestonici 1882, 1883, 1886, 1889. i 1891. godine. U znak sjećanja na cara Aleksandra III, nedugo nakon njegove smrti, veliki most na Zeti kod Nikšića dobio je 1894. godine naziv Carev most.