Koviljka Tomić-Stanković

Tomić-Stanković, Koviljka, crnogorska botaničarka (Timar kod Šavnika, 18. X 1926 – Priština, 29. V 1975). Osnovnu školu učila je u rodnom mjestu, a gimnaziju u Pljevljima, đe je maturirala 1948. godine. Studije biologije završila je na Prirodoslovno-matematičkom fakultetu u Zagrebu 1952. U toku studija na Koviljku je naročito uticao njen profesor → Stjepan Horvatić, koji je, uz → Iva Horvata, smatran za nosioca poznate zagrebačke botaničke škole. Nakon diplomiranja postavljena je za profesoricu biologije u Višoj realnoj gimnaziji u Kotoru. Uz posao nastavnice, sakupljala je i upoznavala biljke u okolini Kotora. U oktobru 1955. godine izabrana je za predavačicu na → Višoj pedagoškoj školi na Cetinju, na kom poslu je ostala sedam godina. Godine 1960. prijavljuje doktorsku disertaciju na Sveučilištu u Zagrebu i počinje sa intenzivnim istraživanjem flore i vegetacije planine → Lovćen. Za nju je bilo osobito važno da joj je mentor bio upravo njen profesor Stjepan Horvatić. U decembru 1964. Koviljka Tomić odbranila je doktorsku disertaciju, a kao rezultat istraživanja flore i vegetacije Lovćena, objavila je četiri priloga, od kojih dva imaju karakter monografskih studija. U opširnom prilogu Flora Lovćena, I i II (1970, 1971) ukupno je navedeno 1.158 biljnih vrsta, od kojih su 122 taksona nova za istraživano područje, a neki od njih su novi i za floru Crne Gore. Glavno Koviljkino djelo je Vegetacija Lovćena u Crnoj Gori (1970). Vegetacijske jedinice Lovćena prikazane su u okviru 8 vegetacijskih razreda, 9 redova, 11 sveza i 15 asocijacija. Kao nove za nauku opisane su tri asocijacije. U maju 1963. Koviljka je izabrana za predavačicu na Filozofskom fakultetu u Prištini, da bi odmah nakon doktoriranja 1965. bila izabrana u zvanje docentkinje, sa jednim reizborom 1971. Zvanje vanredne profesorice dobila je 1975, neposredno pred svoju smrt. Po dolasku u Prištinu započinje s florističkim istraživanjima, prvo u Ibarskom Kolašinu, a potom na Mokroj planini, o čemu je publikovala nekoliko zapaženih priloga. Koviljka Tomić-Stanković je prva žena iz Crne Gore koja je postala doktorica nauka, a da je to postigla živjeći i radeći u Crnoj Gori.

Lit.: Radomir Lakušić & Vukić Pulević, Prof. dr Koviljka Tomić-Stanković – In memoriam, Glasn. Republ. Zav. Zašt. Prir. – Prirod. Muz., 9, Titograd, 1976, str. 207–209. (Sa bibliografijom). Vukić Pulević, Botaničari i Crna Gora, Pos. Izd., Knj. 2, Podgorica, Prirod. Muz. Crne Gore, 2006, str. 325–334.

V. Pulević