Institut za biološka i medicinska istraživanja, institucija proizašla iz Biološke stanice – Titograd na Skadarskom jezeru (Vranjina) osnovane 1965. godine, kao samostalno odjeljenje u sastavu beogradskog Instituta za biološka istraživanja. Stanica je 1972. godine prerasla u Biološki zavod, koji se sa Zavodom za biologiju mora i Zavodom za eksperimentalnu biologiju i medicinska istraživanja ujedinio u Institut za biološka i medicinska istraživanja sa sjedištem u Titogradu (Podgorica). Prvi direktor Stanice, a kasnije i Biološkog zavoda, bio je Božina Ivanović, koji je u tom periodu jedini imao titulu doktora nauka i naučno zvanje. U prvim fazama rada, Zavod se usmjerio na hidrobiološka istraživanja → Skadarskog jezera i njegovog sliva, potom u sklopu novih projekata i zadataka, na izučavanje slatkovodnih ekosistema Crne Gore, da bi kasnije proširio polje djelovanja na kopno i na antropološka i genetička istraživanja. Značajna je uloga Zavoda u formiranju naučnih i stručnih kadrova i realizaciji niza naučnih projekata, koji su uspješno završeni. U prvom periodu Biološka stanica je imala samo četiri istraživača, da bi se razvojem institucije njihov broj povećavao, i u jednom trenutku je bilo 18 naučnih radnika sa visokim zvanjem. Od njih su Božina Ivanović i Gordan Karaman postali redovni članovi CANU. Kao fitoplanktolog Stanice i Zavoda, → Smiljka Petković je vršila limnološka istraživanja na velikom broju jezera Crne Gore i dopunila znanja o njihovom biodiverzitetu preko bogatog spiska algi. Zavod je imao niz timskih multidisciplinarnih i individualnih projekata, kao i tri međunarodna projekta. Između više od dvadesetak projekata, izdvajaju se dva koja su posebno obilježila naučnoistraživački rad Zavoda: Limnološka istraživanja Skadarskog jezera (1972–1977) i Studija florističko-faunističkih i taksonomskih osobenosti biocenoza planinskih jezera Crne Gore (1979–1983). Zavod formalno prestaje da postoji 1991. godine.

Lit.: Miloš Starovlah, Istorija školstva u Crnoj Gori, Podgorica, CID, 2007, str. 469. Vukić Pulević, Božina Ivanović i Biološke institucije u Crnoj Gori, Matica, časopis za društvena pitanja, nauku i kulturu, 40, Podgorica, 2009, str. 349–360.

M. Vušurović