Alge, vrlo raznovrsna grupa fotosintetskih, pretežno vodenih organizama iz različitih filogenetskih grupa, čije se tijelo označava kao talus. Karakteriše ih velika heterogenost organizacije, počev od jednoćelijskih i kolonijalnih, preko končastih i korastih, do vrlo složenih i krupnih (i do 60 m) oblika, koji izgledom podsjećaju na biljke. Ove posljednje, za razliku od biljaka, ne posjeduju pravi korijen, stablo i list, niti sprovodno tkivo, a reproduktivne strukture su im mnogo jednostavnije građene u odnosu na reproduktivne organe biljaka. Modrozelene alge su jedini prokarioti među algama (zbog čega za njih postoji i naziv cijanobakterije), posjeduju samo jedan tip hlorofila (hlorofil a) i najstariji su fotosintetski organizmi na planeti. Ostale alge (eukariotske) predstavljaju polifiletsku grupu i njihova podjela bazira se na različitim kriterijumima, od kojih se najčešće navode: vrsta pigmenata (dodatni hlorofil koji sadrže pored osnovnog hlorofila a i pomoćni pigmenti), građa ćelije i tip morfološke organizacije talusa, tako da različiti autori predlažu različite sisteme klasifikacije. Po jednom od široko prihvaćenih sistema, alge se dijele na sljedeće grupe: Cyanophyta (modrozelene alge), Chlorophyta (zelene alge), Charophyta (pršljenčice), Bacillariophyta (silikatne alge, dijatomeje), Chrysophyta (zlatne alge), Phaeophyta (mrke alge), Xanthophyta (žutozelene alge), Rhodophyta (crvene alge), Pyrrophyta (vatrene alge) i Euglenophyta. Ne postoje precizni podaci o broju vrsta algi na svijetu (pretpostavke su od 30.000 do preko 1.000.000 vrsta), ali po nekim posljednjim procjenama, taj broj vrsta se kreće oko 72.000. Jednoćelijski i kolonijalni oblici algi mogu biti pokretni i nepokretni i javljaju se kao planktonski, bentoski ili kao obraštaj (perifiton). U slatkovodnim ekosistemima, najznačajniji predstavnici ovih algi su silikatne, zelene i modrozelene alge, dok su najznačajnije mikroalge u morima, planktonski oblici dinoflagelata i silikatnih algi. Od makroalgi, većina su bentoske i u jezerima su tipični predstavnici pršljenčice, dok su u morima to mrke, crvene i zelene alge. U kopnenim vodama Crne Gore registrovano je preko 1.200 vrsta slatkovodnih mikroalgi i 38 vrsta makroalgi (pršljenčica) ( → Slatkovodne alge), dok je u Jadranskom moru registrovano oko 640 vrsta makroalgi ( → Morske (marinske) alge ).
Uloga algi ogleda se prvenstveno u produkciji organskih materija i kiseonika (oko 70% kiseonika na planeti proizvode planktonske alge mora i okeana). U oligotrofnim vodama, kakva su na primjer planinska jezera i rijeke Crne Gore, u kojima su vaskularne vodene biljke slabo razvijene ili ih uopšte nema, alge su jedini primarni producenti koji omogućavaju autohtono obogaćivanje vode organskim materijama. Značaj algi, naročito silikatnih, ogleda se i u bioindikaciji, budući da su osjetljive na promjene uslova sredine, te prema Okvirnoj direktivi o vodama (WFD, 2000/60/EC), predstavljaju jedan od ključnih bioloških pokazatelja stanja vode, na osnovu kojih se vrši procjena ekološkog statusa. Alge se koriste i u ishrani ljudi i životinja, pa se mnoge vrste vještački uzgajaju (najveći svjetski proizvođači su Kina i Japan), koriste se i kao poljoprivredno đubrivo, za prečišćavanje nekih vrsta otpadnih voda, u farmaceutskoj, kozmetičkoj i tekstilnoj industriji, za proizvodnju biogoriva i drugo. Postoje i vrste koje produkuju toksine, pa kada se prenamnože („cvjetanje vode”), mogu dovesti do masovnog trovanja vodenih organizama. Mnoge alge žive u simbiozi sa drugim organizmima i tipičan takav primjer je nastanak lišajeva udruživanjem alge i gljive, ili simbioza algi sa sprudotvornim koralima.
Lit.: Jelena Blaženčić, Sistematika algi, Beograd, Naučna knjiga, 1990, str. 298.
J. Rakočević