Dragomir Tadić, Dvorac Karađorđevića (sada Vila „Miločer”), 1936, Miločer

Dragomir Tadić, Hotel „Avala“, 1939, Budva

Tadić, Dragomir, srp. arhitekta (Valjevo, 1893 – Beograd, 1976). Studije arhitekture, započete u Drezdenu, napušta početkom I svj. rata i pridružuje se jedinici srpske vojske „1300 kaplara”. Nakon rata, završava studije u Torinu i doktorira. U Beogradu, u zvanju profesora, predaje na Arhitektonskoj školi od 1931. do penzionisanja. Intenzivno je projektovao raznovrsne objekte. Izvedeni projekti u Crnoj Gori: Dvorac „Ljeskovac” u Rijeci Crnojevića, koji je 1885. sagradio knjaz Nikola. Zbog izgleda i uređene bašte, zvali su ga „Mala Nica”. Po narudžbi kralja Aleksandra Karađorđevića 1933, Tadić, s dvorskim inž. S. Smirnovim i arh. → Nikolajem Petrovičem Krasnovim, restaurira zapušteno kameno zdanje u duhu tradicionalnog graditeljstva, sa krovom od kamenih štiva. Ljetnjikovac kraljevske porodice Karađorđević u Miločeru (1934–1936) – čitav kompleks čini jedinstvo prirode, hortikulture, arhitekture, plaže i podmorja, sa svim elementima kulturnog dobra, od kulturnog pejzaža i ambijentalno-arhitektonskog dijela Dvorca, u duhu neoklasicizma sa baroknim elementima, u savršenom kamenorezačkom radu, te scenografskim elementima pergole, glorijeta, glicinija. Devet pomoćnih objekata rađeno je u korčulanskom kamenu, po instrukcijama kraljice Marije, u različitim arhitektonskim rukopisima. Pri odlasku u Marselj 1934, gdje je stradao u atentatu, kralj Aleksandar je obišao Miločer i tom prilikom isplatio Tadića, razriješio ga dužnosti i na njegovo mjesto postavio arh. Đ. Lukića. Hortikulturu je radio njemački pejzažni arh. Rihard Merker. Hotel „Avala” u Budvi (1937–1939) – na poziv R. Stojića, osnivača „Avale”, i Lj. Saračevića, krajem 1937, arh. Tadić dolazi u Budvu i preuzima vođenje radova na gradnji hotela umjesto inž. Valanda. Gabaritno zdanje sa pet etaža, obloženo bračkim kamenom u bunji u pravilnom slogu i lođama sa baroknim balustrima, pripada skromnom mediteranskom tipu moderne. Problematičnog je volumena u odnosu na Stari grad Budve. Prostrana terasa prema moru postala je kultno mjesto zabave decenijama. Ostali projekti: Paviljon za grudne bolesti (1930) i kapela Opšte državne bolnice u Beogradu (1930–1933); hotel na Oplencu (1934). Projektovao je ili radio restauraciju oko 150 crkava i manastira. Napisao je nekoliko priručnika iz arhitekture i građevinarstva. Sahranjen je u porti Manastira Rakovica.

Literatura i izvor: M. Luketić, Turizam u Budvi 1918–1941, Budva, 1997, 277–296; D. Janojlić, „Kako je u Crnoj Gori građen dvorac Miločer kraljice Marije”, Dan, 26. II 2007; 28. 2. 2007; D. Janojlić, Miločer kraljice Marije, Smederevska Palanka, 2009.

S. Mitrović