Lazar Sredanović, strip Dikan

Sredanović, Lazar, strip crtač, ilustrator, karikaturista (Nikšić, 19. IX 1939). Završio je → Umjetničku školu u Herceg Novom. Diplomirao je na APU u Beogradu, u klasi prof. Mihaila Petrova. Prvi Sredanovićev strip Mišo – zgode i nezgode objavljen je na Cetinju u listu Titov pionir, a prve kaiševe profesionalnog stripa crtao je za list Ferijalac (1962–1965). Radio je kao ilustrator za djecu. Bavi se i grafičkim dizajnom. Strip Dikan smatra se njegovim životnim podvigom. Pojavio se 18. IV 1969. u Politikinom Zabavniku, prvim kvadratima nazvanim Buzdovanske igre, kao slovenska verzija galske priče o Asteriksu i Obeliksu. Ovaj strip je dugo izlazio – nekoliko decenija poslije nastanka. Epizode su realizovane u različitim obimima i broj tabli je različit u zavisnosti od formata epizode. Scenaristi su bili: Nikola Lekić, Milenko Maticki, Ninoslav Šibalić, Slobodan Ivkov, Branislav Đurica i sam Lazar Sredanović, a glavni lik dobio je ime zahvaljujući Krinki Vitorović. Dikan pripada maniru francusko-belgijske crtačke škole. Prožet lucidnim humorom, ovaj vremeplovni strip predstavlja veoma značajan i interesantan fenomen na jugoslovenskoj stripovskoj sceni, postavši i jedan od njenih simbola. Ključni protagonista Dikan pojavio se i na poštanskoj markici i bio maskota Beogradskog maratona. Motivi iz Crne Gore, koji se tiču prostora, mentaliteta i običaja, inkorporirani su u ovo Sredanovićevo životno djelo. Brojne su table koje se bave crnogorskom tradicijom ili koje ironiziraju stereotipe. Vezane su obično za primorski dio zemlje i smještene u okvir prepoznatljivih lokaliteta. Sredanović je dobitnik Memorijalne plakete „Nikola Mitrović Kokan” za doprinos srpskom stripu (Leskovac, 2013), laureat Specijalnog priznanja Međunarodnog salona stripa u Beogradu za životno djelo (2013) i Povelje „Stevan Sinđelić” Skupštine opštine Pantelej (2015).

Literatura: S. Jovanović, Ilustratori Politikinog zabavnika, Beograd, 2007; Z. Zupan, Vek stripa u Srbiji, Pančevo, 2007; L. Sredanović i dr., Dikan, Beograd, 2013; L. Sredanović, N. Lekić, Dikan: knjiga 2, Beograd, 2015.

L. Rakojević