Mušič, Marko, sloven. arhitekta (Ljubljana, 30. I 1941). Diplomirao je na Fakultetu za arhitekturu, građevinarstvo i geodeziju Univerziteta u Ljubljani (1966). Usavršavao se u Danskoj kod arhitekte i arheologa E. Digvaje i u SAD kod arh. L. Kana. Djeluje kao slobodni umjetnik. Tokom studija učestvuje na saveznim konkursima, a nakon diplomiranja, permanentno je aktivan na arhitektonskoj sceni Slovenije i Jugoslavije. Ostvario je bogat graditeljski opus, sa oko dvije stotine projekata različite namjene: stambeni objekti-vile, memorijalni i kulturni centri, domovi kulture, obrazovne ustanove, biblioteke, sakralni, poslovni i saobraćajni objekti, memorijalni parkovi i groblja, trgovi, spomen-obilježja. Mušičeva modernistička arhitektura kreće se od funkcionalne jednostavnosti do arhitektonskih vizija i „utopija”, gdje graditeljska kreacija prelazi granice umjetnosti. Promišljenim sklopom geometrijskih oblika gradi razigrane prostore, pune simboličnih poruka i značenja, ostvarujući jedinstvene graditeljske strukture. Značajan je predstavnik brutalističkog stila jugoslovenske arhitekure. Izvedeno u Crnoj Gori: Spomen-dom, Kulturni centar, Kolašin (1970–1975), I nagrada na Jugoslovenskom saveznom konkursu. Zdanje je podignuto pred proslavu godišnjice Prvog zasijedanja ZAVNO-a Crne Gore i Boke, a kao simbol moći Narodnooslobodilačke borbe u II svj. ratu i simbol novog, modernog života u Jugoslaviji. Masivni objekat sagrađen je u brutalističkom stilu, čija se arhitektura zasniva na jednostavnosti, ogoljenoj strukturi neobrađenog betona, uz potpuno odsustvo ornamentike i detalja. Integracijom dvije, međusobno povezane geometrijske strukutre, Mušič formira skulpturalnu arhitekturu, geometrijskim trouglastim tijelima, oštrih uglova i neobičnim otvorima za svjetlost, a sve zajedno čini estetitku objekta futurističkom. Upravo kroz jednostavnost geometrije, skulpturalnost forme, upotrebu industrijskog materijala (beton), manipulacijom prirodnom svjetlošću i vizionarskom estetikom, Mušič iskazuje direktne misaone veze s graditeljskom filozofijom arh. L. Kana, u čijem je ateljeu proveo nekoliko godina; panoramski restoran na Lovćenu (1975), I nagrada na pozivnom konkursu. Restoran se nalazi u obronku Jezerskog vrha, tj. u podnožju Njegoševog mauzoleja na Lovćenu, izgrađen pod kružnom platformom, gradacijom nivoa, između stijena, pri čemu su očuvane stijenske mase. Iz objekta se kroz prirodne prodore otvara panoramski doživljaj crnogorskog kamenitog pejzaža – kreativno rješenje, sa potpunim poštovanjem i nenametanjem bilo kakvog volumena planinskoj prirodi Lovćena; Dom revolucije, Nikšič (1976–1977), I nagrada na Jugoslovenskom saveznom konkursu. Gradnja je započeta 1978. da bi, nakon 11 godina, bila prekinuta i građevina ostala nedovršena sve do 2018, kada je započeto njeno preuređenje, po projektu drugih autora. Objekat je trebalo da predstavlja centar društvenopolitičkog i kulturnog života Nikšića, a kao Dom revolucije trebalo je da oda počast palim borcima za slobodu i socijalističku revoluciju Crne Gore i Jugoslavije. Svojom namjenom dio je niza projekata domova kulture, koji su u drugoj polovini XX v. građeni širom Jugoslavije, u ime potreba i za korist građana, ali dominantna je multifunkcionalnost objekta u službi tadašnjih ideoloških normi: za obrazovanje, kulturne i društvenopolitičke svrhe. Dom revolucije u Nikšiću predstavlja megastrukturu, veličine od 20.000 m², sagrađenu na atraktivnoj lokaciji u centru grada. Primjenom armiranog betona i stakla, Mušič jakim geometrijskim formama stvara skulpturalne forme, koje građevinu čine likovno-estetski dinamičnom vizuelnom tvorevinom. Kompleks ima veliku dvoranu sa memorijalnom aulom, te niz prostorija koje su predviđene da se lako prilagođavaju najrazličitijim potrebama: priredbama, koncertima, izložbama i drugim događajima. Objekat nije priveden namjeni, ostao je nedovršen. Ostali izvedeni projekti: Univerzitetski centar, Skoplje (1967), I nagrada na saveznom konkursu, kao i za Dom kulture u Bosanskom Šamcu (1973); Centralno groblje, Žale, Ljubljana (1981–2011), I nagrada na konkursu; Nova crkva Kristovog ovaploćenja, Ljubljana (1980); Pozorište i Kulturni centar, Bitolj (1970); crkva, Dravlje, Ljubljana (1985); Autobuska stanica (1989) i Biblioteka (1999) u Novom Mestu; Kenotaf palim u ratu za Sloveniju (1992); Park sjećanja Teharje, Slovenija (1993) i dr. Značajnija djela: M. Mušič, Talasi u svijetlu, arhitektura nove draveljske crkve, Ljubljana, 1988; M. Mušič, Znak u prostoru, arhitektura nove autobuske stanice u Novom Mestu, Ljubljana, 1994. Mušičeva arhitektura predstavljena je u brojnim stručnim publikacijama i časopisima, a o njegovom radu napisano je 12 monografija. Neke od tih monografija: F. Košir, Kolašin, Lovčen: od ljudskog ka izvanljudskom, arhitekt Marko Mušič, Ljubljana – Podgorica, 2010; D. Niebyl, D. Murray, S. Sorrel, Atlas of Brutalist Architecture, monografija sa predstavljanjem Kulturnog centra, Spomen-centra u Kolašinu i Univerzitetskog centra u Skoplju arhitekte M. Mušiča, London, 2018. Desetine autorskih naučnih radova, kao i desetine radova o autoru M. Mušiču prezentovane su na brojnim međunarodnim skupovima, kao i u Sloveniji. Od 1977. Mušič aktivno učestvuje na arhitektonskim izložbama, predstavljajući svoj rad samostalno i kolektivno, a među posljednjima je izložba u Muzeju moderne umjetnosti u Njujorku 2018/19, pod nazivom „Ka betonskoj utopiji: Arhitektura u Jugoslaviji 1948–1980” („Toward a Concrete Utopia: Architecture in Yugoslavia 1948-1980”, MoMA, The Museum of Modern Art, New York, 2018/2019). Dobitnik je više nagrada, među kojim su: Savezna jugoslovenska nagrada „4. jul” (1976); Nagrada Prešernovog fonda (1976); Borbina nagrada za arhitekturu (1978); Plečnikova nagrada (1986); Valvasorjeva nagrada (1992). Redovni je član Slovenačke akademije nauka i umjetnosti (od 2007), čiji je bio potpredsjednik (2008–2013) i predsjednik (2013–2014). Član je Evropske akademije nauka i umjetnosti (od 2011); inostrani član CANU (→ Crnogorska akademija nauka i umjetnosti) (od 2011); inostrani član ANURS (od 2012); dopisni član HAZU (od 2012) i inostrani član ANUBiH (od 2013).