Dragoslav Mijušković, Kapela na Novom groblju, 1976, Cetinje

Dragoslav Mijušković, Reljef Crne Gore, 1916, rekonstruisan 1984, Cetinje

Mijušković, Dragoslav, arhitekta (Klina, 12. II 1941 – Cetinje 5. II 2021). Diplomirao je na AF Univerziteta u Beogradu (1968). Na Institutu Univerziteta u Jorku, Velika Britanija, usavršava konzervaciju i zaštitu kulturnog nasljeđa. Radio je u gradskom arhitektonskom birou Birmingema, Velika Britanija (1970–1971); Odjeljenju za urbanizam, komunalno-stambene poslove i katastar SO Cetinje, kao načelnik (1972–1977); Agroekonomskom institutu u Podgorici, kao projektant (1977–1978); „Muzejima Cetinja”, na projektovanju i zaštiti objekata (1978–1986); komisijama za procjenu štete i evakuaciju iz zemljotresom porušenih i oštećenih objekata graditeljskog nasljeđa (1979); Preduzeću „Arsden”, Podgorica, kao tehnički rukovodilac i projektant (1986–1991). Od 1991. bavio se projektovanjem i izgradnjom objekata kulturnog nasljeđa. Imao je stručno zvanje konzervatora-savjetnika od 2015. Izvedeni projekti: Cetinje – Bioskop, adaptacija sale „Belveder”; Galerija u Biljardi, „Umjetnici Jugoslavije Njegošu” (1974); Kapela na Novom groblju (1976); nadzor nad gradnjom trezora u atrijumu Vladinog doma (1982); sanacija zemljotresom oštećenih muzeja: Dvor kralja Nikole, Biljarda, Vladin dom, Njegoševa rodna kuću na Njegušima; Reljef Crne Gore; Spomenik Ćeklićima poginulim u oslobodilačkim ratovima (1988). Kapela na Cetinju, mikrolokacijski idealno postavljena u odnosu na komunikaciju sa gradom i grobljem, uz stoljetne jele na platou, formira smirujući memorijalni ambijent. Arhitektura Kapele sa tri odarnice, elipsoidne forme, sa sferičnom krovnom pločom, utiče na osjećaje dostojanstva i počasti, primjerene ovakvom mjestu. Reljef Crne Gore u razmjeri 1 : 10.000 napravili su 1916. austrougarski inženjeri i geodete. Poslije zemljotresa 1979, u potpuno novoj tehnologiji staklene opne sa metalnom rešetkastom konstrukcijom MERO sistema, Mijušković konzervatorski kontrastno rješava odnos rustikalne okamenjene Biljarde i novog staklenog kubusa nad Reljefom. Neizvedeni projekti: Muzej knjige – adaptacija bivšeg Francuskog poslanstva (1992) i Etnografskog muzeja Crne Gore (1995). Istraživanje D. Mijuškovića urodilo je plodom 2005, kada je ukazao da je Francusko poslanstvo na Cetinju, djelo arh. → Pola Gadea i → Ogista Perea, sagrađeno u stilu francuske secesije. U Tamvortu (Velika Britanija) učestvovao je u projektovanju i izgradnji naselja za 5.000 stanovnika (nagrađen Godišnjom nagradom za stambenu arhitekturu), a projektovao je i 30 manjih industrijskih objekata u periodu 1970–1971.

S. Mitrović