Kuti kod Herceg Novog, Crkva Sv. Tome, arhitektura, skulptura, slikarstvo, anonim (XI v. – početak XII v.). O nastanku crkve nema sačuvanih istorijskih izvora. Na osnovu toponima Dragomir, iznad Zelenike kod Herceg Novog, pretpostavljalo se da ju je podigao Dragomir, stric kneza Vladimira, koji je upravljao Travunijom i koji je, prema Ljetopisu Popa Dukljanina, poginuo na ostrvu Sv. Gavrilo 1018. Postoji mišljenje da je datovanje crkve u početak XI v. previše rano, ali da bi se mogla vezati za sjećanje na Dragomira, koji je mogao biti sahranjen u njenoj blizini. Crkva je jednobrodna, sa apsidom iznutra polukružnom, a spolja četvrtastom. Dva para pilastara, koji formiraju potporne lukove, dijele unutrašnji prostor na tri traveja. Na sjevernom i južnom zidu niz polukružnih niša raščlanjuju unutrašnji prostor. Fasade su oživljene lukovima i lezenama. Crkva je bila zasvedena poluobličastim svodom, nadvišenim kubetom, dok je krov bio od kamenih ploča. Zidovi crkve, sačuvani do visine i do 4 m, zidani su kamenim kvaderima. Na južnom zidu vidljive su poznije intervencije. Arhitektonsko rješenje crkve slično je sa Sv. Petrom u Priku kod Omiša i Sv. Mihailom u Stonu (→ Ston na Pelješcu, Crkva Sv. Mihaila). Datuje se u sredinu XI v. Od oltarske pregrade crkve sačuvana je jedna parapetna ploča, arhitrav od druge, četiri tesanika koja su služila kao postolje ikonostasa, nekoliko fragmenata stubića i nedekorisanih greda. Na parapetnoj ploči predstavljena je scena Obožavanja krsta. Centralni dio zauzima veliki krst sa tročlanom pletenicom. Sa obje strane krsta su dva anđela u poluprofilu, u slobodnom pokretu, sa poluraširenim krilima. Dobro su proporcionisani, a draperije su im usklađene sa pokretima tijela. Ispod krakova krsta simetrično su predstavljena dva orla, okrenuta prema krstu. Na arhitravu je tročlana lozica, koja obrazuje četiri kružna polja, u kojima su predstavljene ptice i zmijolike životinje. Figuralna predstava nagovještava romaničku umjetnost, pa se parapetna ploča datuje u kraj XI i početak XII v. U šutu u crkvi pronađeno je nekoliko fragmenata fresko-slikarstva sa predstavama svetiteljskih glava i draperija, ruke s knjigom i više neidentifikovanih predstava. Stilske karakteristike fragmenata, lijepo modelovana lica, krupne oči, draperije sa geometrijskim i vegetabilnim ukrasima, korišćenje svijetle oker boje, maslinastozelene i ciglastosmeđe, ukazuju na početak XII v. i uticaj vizantijskog slikarstva. Fragmenti kamene plastike i očuvanog slikarstva iz crkve čuvaju se u Gradskom muzeju „Mirko Komnenović” u Herceg Novom.