Maja Đurić, Paralelni svijet, 2002.
Đurić, Maja, umjetnička fotografkinja, istoričarka i teoretičarka umjetnosti, univerzitetski profesor (Cetinje, 30. XI 1966). Diplomirala je istoriju umjetnosti na FF u Beogradu (1993). Postdiplomske studije završila je na Centralnoevropskom fakultetu u Pragu (1995), Grupa za istoriju umjetnosti, filozofiju i arhitekturu, pod mentorstvom prof. J. Džefrija. Doktorirala je na Univerzitetu umetnosti u Beogradu (2011), odsjek Teorija medija. Bavi se pedagoškim radom (oblast fotografije, istorije umjetnosti, kulturne baštine) na visokim obrazovnim institucijama: Fakultet za turizam i hotelijerstvo u Kotoru, Fakultet dramskih umjetnosti na Cetinju, → Fakultet vizuelnih umjetnosti Univerziteta Mediteran u Podgorici, Univerzitet Donja Gorica u Podgorici, NOVA akademija umetnosti u Beogradu. Vanredni je prof. na → Fakultetu umjetnosti Univerziteta Donja Gorica u Podgorici. Proučava istoriju fotografije u Crnoj Gori. Tekstove i fotografije objavljuje u publikacijama svih vrsta i žanrova. Umjetnička fotografija kojom se bavi od djetinjstva tematski obuhvata portrete, asocijativne pejzaže i apstraktne kompozicije preko kojih uspostavlja blisku komunikaciju sa predmetom svog interesovanja i otkriva virtuelnu dimenziju u prostorima između stvarnog i imaginarnog. Na portretima, poštovanjem identiteta, ističe psihološku crtu modela, koja ih čini jedinstvenim i neponovljivim. Na fotografijama pejzaža iz Crne Gore (Boke Kotorske), ključnu ulogu ima svjetlost. U ciklusu Tišina lirsku notu i čulnost postiže „koprenama plavičaste game”, dok u ciklusu Ogledala u pejzaže inkorporira ogledala, stvarajući refleksivne senzacije između prirodne i inverzne svjetlosti, između svog „unutrašnjeg oka” i spoljnih manifestacija, koje se javljaju kao kosmološke, metafizičke transcendencije. Zapravo, svjetlost kao temeljna vrijednost fotografije predstavlja esencijalno sredstvo kojim M. Đurić otkriva konkretne informacije o ljudima, kao i ambijentu, koje posmatra kroz samosvojnu emotivnu, spoznajnu i humanu dimenziju. Značajnija djela: Istorija fotografije Crne Gore od 1840. do 1940, Uticaj fotografije na kreiranje vizuelnog identiteta Crne Gore, CANU, Podgorica, 2013. Samostalne izložbe: Šangaj, Budimpešta, Moskva, Rijeka, Podgorica, Beograd, Budva, Tivat, Perast, Bar. Komesarka je i autorka velikog broja izložbi: izložba savremene crnogorske fotografije „In montenegro”, Berlin (2005); projekat „Jedan dan u životu Crne Gore” (radionica i izložba), Moderna galerija, Budva (2006) i dr. Dobitnica je I nagrade na međunarodnoj izložbi „Marubi 2003”; Nagrade za najbolju novinsku fotografiju u Crnoj Gori „Mont press photo 2007” (2007); I nagrade na 4. Festivalu turističkih komunikacija FTK, Budva (2010). Jedna je od osnivača i predsjednica Instituta za fotografiju Crne Gore (2001–2013), savjetnica za Crnu Goru u Evropskom vodiču za fotografiju (Njemačka, Getingen), selektorka likovnog programa manifestacije „Grad teatar” (2008–2010). Bila je dio tima i izlagač na prezentaciji Crne Gore – EXPO, Šangaj (2010). Bila je članica Odbora za etnologiju CANU (→ Crnogorska akademija nauka i umjetnosti). Članica je Društva istoričara umjetnosti Crne Gore, Udruženja fotografa Crne Gore i Odbora za istoriju umjetnosti CANU.
Literatura i izvori: Th. De Canziani Jakšić, Stratifikacija kadra, kat. izložbe fotografija, Rijeka, 2005; N. Nikčević, pred. kat. Speculum in imaginis, Podgorica, jun 2002; M. Stanković, Moj svijet, Okvir viđenog, Kulturni centar „Beograd”, Sveska br. 3, Beograd, 2005; S. Đečević, „Solarni zapisi o nevidljivoj stvarnosti”, Ars, br. 3, Podgorica, 2018; L. Rakojević, pred. kat. Odraz, Moderna galerija, Podgorica, 2018.
Lj. Zeković