Ilija Branko Burić, Bez naziva
Burić, Ilija Branko, slikar, univerzitetski profesor (Nikšić, 27. VI 1951). Završio je VPŠ u Nikšiću, Odsjek za likovno vaspitanje. Diplomirao je 1980. na FLU u Beogradu, kod prof. M. Bajića, a magistrirao 1987. u klasi prof. S. Ćelića. Kao stipendista Fonda „Moša Pijade”, boravio je 1983. u Parizu. Bio je član likovne grupe „Generacija 9” (→ Likovne grupe). Bio je redovni profesor na → Fakultetu likovnih umjetnosti Univerziteta Crne Gore, na predmetu Crtanje. Sedamdesetih godina slika portrete gestualnim, ekspresivnim potezima ili minucioznim podslikavanjem. Snaga ekspresije evidentna je i na apstrahovanim radovima realizovanim krajem sedamdesetih i početkom osamdesetih godina. Slijedeći urođeni crtački instinkt i posmatrajući svijet kao prostor neprestanih promjena, lavirint gdje se tkaju beskonačne mreže progresivnih bioloških procesa, on motivsku inspiraciju nalazi u neposrednom okruženju, u biću koje egzistira u skladu sa iskonskim prirodnim zakonima – kravi. Od tada radi na hiljade crteža (olovkom na papiru) – bez naziva, na kojima varijacijama i transformacijama kružnih oblika i beskonačnom „igrom” linija i podsvjesnih ideograma svodi životinjski korpus/glavu na jedinstven vitalistički, apstraktni znak. Jedinstvo akcije i gesta u teatralnoj dinamici i estetskoj dorečenosti oblikuju harmonične znake, kojima postiže otjelovljenje zamisli. Kružnica „kao moguć početak i kraj”, kojom ih definiše, postaje „klupko” koje se odmotava, zamotava, rasprskava, skuplja, stvarajući beskrajnu igru koja se prenosi sa mnoštva u jedno i iz jednog u mnoštvo. Na nekim radovima crveni akcenti – linije, poput munje zaparaju, nakratko, crno-bijele senzacije. Na njima postiže izvanrednu artikulaciju između vladanja zanatom i mentalno-emocionalnih prostora. Ekspresija, eruptivna silina, unutrašnji pokret i euforičan potez snažnih energetskih vibracija predstavljaju osobenosti njegovog likovnog djela. Samostalne izložbe: Beograd (1987, 1988); Titograd (1988); Nikšić (1988, 1995); Podgorica (1995, 2001); Cetinje (2007). Grupno je izlagao na brojnim izložbama u zemlji i inostranstvu: Njemačka, Ukrajina, Švedska, Francuska, Austija i dr. Dobitnik je Nagrade za crtež na prvoj i petoj godini FLU, Beograd (1977, 1980); Nagrade „Milo Milunović”, za crtež, Tradicionalna izložba ULUCG-a (1988, 1998); Nagrade Cetinjskog likovnog salona jugoslovenske umjetnosti „13. novembar”, Cetinje (1989); Nagrade za izložbu godine ULUCG-a (2002). Član je ULUCG-a od 1982.
Literatura i izvori: N. Nikčević, „Vlast slobode”, Pobjeda, 3. VI 1995; O. Perović, „Tragovi znanja”, Likovna hronika, izbor iz Monitora 1993–1997, Monitor, Podgorica, 1998, 85–86; Lj. Gligorijević, pred. kat. Ilija Branko Burić, Umjetnički paviljon, Podgorica, 2001; O. Radulović, „Ilija Burić”, Vrhovi savremene crnogorske umjetnosti, Podgorica, 2004, 91–93; Lj. Zeković, „Ilija Burić”, Individualne likovne poetike, Podgorica, 2008, 216–220; S. Slovinić, „Burić Branko Ilija”, Ars Libris (1999–2012), Podgorica, 2013, 73–74.
Lj. Zeković