Brajović, Anastasija, slikarka, likovna pedagoškinja (Pančevo, 13. VIII 1943 – Podgorica, 10. X 1995). Supruga slikara → Dragoljuba Bata Brajovića. Pohađala je likovni kurs u Šumatovačkoj u Beogradu (1959–1960). Studirala je slikarstvo na ALU u Beogradu (1960–1965), u klasi prof. Z. Petrovića. Bavila se pedagoškim radom na PA u Nikšiću (1965–1968), u podgoričkoj gimnaziji (1968–1976) i Osnovnoj školi „Sutjeska” u Podgorici. Studijski je boravila u Parizu, Beču, Budimpešti, Napulju, Rimu, Firenci i Veneciji. Slikala je pejzaže, mrtve prirode, ptice, portrete (Autoportret, 1962). Šezdesetih godina XX v. umjetnica iz Vojvodine otkriva magiju prirodnih fenomena Crne Gore. Likovno ih interpretira kao perceptivne senzacije svojih unutrašnjih stanja, koja poistovjećuje sa vedrom atmosferom mediteranskog prostora, ispunjenom svjetlošću ili metafizičkim krajolicima obavijenim „velom” melanholične sjete. Na pejzažima prepoznatljivih crnogorskih predjela ili detalja iz prirode (Suvi lokvanj, 1984) izražava se brzim potezom i prigušenom kolorističkom skalom primaknutih tonova (Kamenjar, 1986; Spuška glavica, 1986; Orja Luka, 1986) ili kontrastima mirnih površina akvarelske suptilnosti sa ekspresivno tretiranim partijama (Pod Lovćenom, 1987; Panorama Budve, 1993). U istom maniru, u rasponu od racionalnog do ekspresivnog izraza, interpretira mrtve prirode, posebno cvijeće. Samostalne izložbe: Titograd/Podgorica (1966, 1972, 1982, 1992, posth. 1996); Herceg Novi (1972); Kotor (1978); Rijeka Crnojevića (1978); Sombor, Apatin (1984); Kula (1985); Beograd (1986); Sveti Stefan (1987); Ženvilije (1990); Petrovac (1988); Obervilije (1990); Pariz (1990); Igalo (1994); Žabljak (1995). Učestvovala je na grupnim izložbama: Cetinje, Tuzla, Subotica, Titograd, Bitolj, Kopenhagen, Ankara, Kairo, Aleksandrija, Tunis, Klagenfurt, Štutgart, Hamburg, Manhajm, Oslo, Košice... Dobitnica je Otkupne nagrade Cetinjskog salona jugoslovenske likovne umjetnosti „13. novembar”, Cetinje (1975); Otkupne nagrade ULUCG-a (1984); II nagrade na izložbi „Umjetnici Titogradu” (1985). Članica je ULUCG-a od 1965.

Literatura: R. Ćetković, „Svježina likovnog čula: Poetska stvarnost”, Likovni život – kritike, prikazi, članci, Podgorica, 1996, 20, 187–188; O. Perović, „Uzbuđenost pejzažom”, Likovna hronika, Monitor, Podgorica, 1998, 145–146; N. Vujošević, „Anastasija Brajović”, Memento, crnogorska moderna umjetnost, Podgorica, 2005, 313–317.

Lj. Zeković