Crveni krst Crne Gore, dobrovoljna humanitarna organizacija, osnovana i prije međunarodnog priznanja. Razlozi osnivanja ovakve organizacije uslovljeni su događajima neposredno pred izbijanje crnogorsko-osmanskog rata (1876), za vrijeme Nevesinjskog ustanka (1875) (→ Hercegovački ustanci i Crna Gora 1852–1882), kada je u Crnu Goru iz Hercegovine stigao veliki broj izbjeglica. U avgustu 1875. formiran je Odbor za pomoć Hercegovcima, koji je u kratkom periodu prihvatio oko 50.000 izbjeglica sa ovog prostora. Ovaj odbor bio je inicijalno tijelo za formiranje organizacije Crvenog krsta u Crnoj Gori, pošto je, verifikacijom i prihvatanjem Ženevske konvencije o ranjenicima, Crna Gora 29. novembra 1875. formalno postala 22. članica ove međunarodne organizacije. Već tokom decembra 1875. Međunarodni komitet Crvenog krsta iz Ženeve poslao je u Crnu Goru svoju delegaciju. Organizacija Crvenog krsta Crne Gore funkcionisala je do 1918. i ukidanja crnogorske državnosti, da bi 1920. bila donijeta odluka o prisajedinjenju društva Srpskom društvu Crvenog krsta. Nova organizaciona promjena nastaje u julu 1921, kada se na osnovu odluke Vlade Kraljevine SHS formira Društvo Crvenog krsta Kraljevine SHS. Do obnavljanja rada Crvenog krsta Crne Gore dolazi u posljednjoj ratnoj godini Drugog svjetskog rata (→ Crna Gora u Drugom svjetskom ratu). ZAVNO Crne Gore i Boke donijelo je odluku o obnavljanju rada organizacije. Osnivačka skupština udruženja održana je 30. aprila 1944. u selu Kuti kod Nikšića. U ovom periodu, Crveni krst Crne Gore imao je značajnu ulogu u uspostavljanju veza sa savezničkim vojnim snagama i obezbjeđivanju pomoći za civilno stanovništvo. Sekretarka ZAVNO-a Crne Gore i Boke Lidija Jovanović, početkom septembra 1944, upućena je u Italiju, gdje je koordinirala dopremanje savezničke pomoći za civilno stanovništvo. Nakon oslobođenja, Crveni krst Crne Gore bio je dio jugoslovenske organizacije, koja je 10. juna 1975. na → Cetinju organizovala proslavu stogodišnjice Crvenog krsta Jugoslavije. Promjene državnog statusa dovele su do novih organizacionih promjena u radu organizacije, pa je 2002. formirano Društvo Crvenog krsta SCG. Obnavljanjem nezavisnosti, Crna Gora je 12. juna 2006. obnovila i rad nacionalnog udruženja Crvenog krsta, koje je potvrđeno i članstvom u Međunarodnom komitetu Crvenog krsta, 21. septembra 2006. godine. Formalno članstvo nacionalne organizacije u Međunarodnoj federaciji društava Crvenog krsta i Crvenog polumjeseca potvrđeno je na godišnjoj skupštini udruženja, 20. novembra 2007. u Ženevi.

Literatura: Z. Lakić, B. Vuković, Nove stranice ljetopisa humanizma: Crveni krst Crne Gore 1944–1984, Titograd, 1984; Glas Crnogorca, 25. oktobar 1875.

M. Krpuljević