Visarion Borilović Bajica (? – ?, 1692), crnogorski mitropolit od 1685. do 1692. godine. Nakon smrti vladike → Ruvima III Boljevića, krajem 1685. u Peći ga je zavladičio patrijarh Arsenije III Čarnojević. Bio je posljednji crnogorski mitropolit hirotonisan u Pećkoj patrijaršiji. Veoma teške prilike u Crnoj Gori, kao i snažni vojni pritisci skadarskog paše, uzrokovali su njegovu upućenost na Mletačku republiku, čiji ga izvori pominju kao veoma mudrog i vještog. Njegova vladavina označava se kao vrijeme jačanja mletačkog uticaja na Crnu Goru preko mletačkih predstavnika u Boki. Tada dolazi do veće saradnje i ujedinjavanja crnogorskih plemena i otpora Osmanskom carstvu. Prilikom opsade Herceg Novog, koji je bio pod vlašću Topal-paše, Visarion Mlečanima vojno pomaže u borbama u Kobiljem Dolu iznad Herceg Novog i na Kamenovu. U sklopu antiosmanskog vojevanja, Visarion je, uz saglasnost → Opšteg crnogorskog zbora, poslao 24 glavara sa vojskom da pomognu zadarskom guverneru zbog osvete Sulejman-paše Bušatlije, o čemu postoji više dokumenata. Vladika Visarion moli Mlečane da ga ne ostave bez podrške. Nakon borbe u Kučima, Visarion u Gradcu okuplja, u maju 1688, crnogorski narodni zbor, na kome su predstavnici plemena odlučili da prekinu razmirice i okrenu se borbi sa Osmanlijama. Kao pomoć, Republika Svetog Marka je 1692. na → Cetinje poslala jedan bataljon mletačke vojske, sa kojim je bio i poznati harambaša Bajo Pivljanin (Nikolić), koji je, nakon odluke Mlečana da se povuku pred osmanskom silom, poginuo braneći Cetinje na Vrtijeljci. Od novembra 1688. do Visarionove smrti (jula 1692), na Cetinju je, u svojstvu guvernera, boravio kotorski plemić → Ivan Antun Bolica, s kojim je blisko sarađivao. Dva mjeseca kasnije srušen je Cetinjski manastir.
Literatura: Istorijski leksikon Crne Gore, knj. 5, Podgorica, 2006; S. Mijušković, „Pisma vladike Visariona i guvernera Zana Bolice-Grbičića o pobjedi Komana nad Turcima 1691. godine”, Istorijski zapisi, 2, 1953; G. Stanojević, Crna Gora u doba vladike Danila, Cetinje, 1955; S. Mijušković, „Zaostavština vladike Visariona Borilovića-Bajice”, Istorijski zapisi, 1–2, 1956; J. M. Milović, Zbornik dokumenata iz istorije Crne Gore (1685–1782), Cetinje, 1956.
Đ. Borozan