Hortikultura (lat. hortus – vrt i cultura – obrađivanje), grana poljoprivrede koja se bavi uzgojem i brigom o biljkama u vrtu. U širem smislu, ovaj termin obuhvata sveukupne aktivnosti vezane za projektovanje, podizanje i održavanje objekata pejzažne, parkovne i vrtne arhitekture. Uobičajeno je da se termin hortikultura odnosi na podizanje cvjećarskih kultura, ali ujedno je vezan i za druge kultivisane biljke – voćke i povrtlarske biljke. U Registru nacionalno zaštićenih područja (pojedina proglašenja datiraju od 1965. godine) koji vodi → Agencija za zaštitu životne sredine nalaze se sljedeći botaničko-hortikulturni i hortikulturni objekti: Njegošev park na Cetinju (park predstavlja interesantnu sastojinu više vrsta šumskog drveća i prizemne flore); kompleks zelenih površina koje se nalaze između tvrđava Forte Mare i Citadele u Herceg Novom (radi se o interesantnoj skupini autohtonog i egzotičnog drveća i prizemne flore, među kojima su stare i do 50 m visoke palme, agave, kaktusi, aloje, juke i mnoge druge egzotične i autohtone vrste drveća); Park muzeja na Topolici u Baru (u parku je prisutno više stabala mediteranskih, rijetkih vrsta, čija starost seže skoro 100 godina); Park „13 jul” na Cetinju (predstavlja interesantnu sastojinu više vrsta šumskog drveća i prizemne flore); Park hotela Boka u Herceg Novom (park i Zavičajni muzej predstavljaju botaničko-hortikulturni objekat; u parku raste egzotična dendroflora); Park u dvorištu Dječije bolnice na Cetinju (park je interesantna mješavina šumskog drveća i prizemne flore u kojem se značajno ističe nekoliko stabala bora, Pinus strobus L.); Veliki gradski park u Tivtu (nastao je 1892. godine i jedan je od najvećih i najstarijih predstavnika vrtne umjetnosti u Crnoj Gori, čije su osnovne florističke, arhitektonske i stilske odlike, još uvijek, očuvane u izvornom obliku; pored autohtonih vrsta drveća i žbunja, zastupljene su i brojne mediteranske vrste i egzote specifičnih fitogeografskih, taksonomskih i ekoloških osobina); zatim hortikulturni objekti: hrast česvina (Quercus ilex L.) na Crnom rtu kod Sutomora, kod željezničkih stepenica u Sutomoru, na Ilinjici kod Herceg Novog, na Savini kod Herceg Novog, ispod sela Komina u Ulcinju i u Limanu kod Ulcinja; hrast medunac (Quercus pubescens Willd.) u Krutima kod Ulcinja, u Donjem Orahovcu kod Kotora, u Vranju u Tuzima, u Zoganju kod Ulcinja i skupina stabala kod Crkve Sv. Petke u Kotoru; hrast prnar (Quercus coccifera L.) ispod hotela Jadran u Ulcinju i u Meterizima u Ulcinju; maslina (→ Olea europaea L.) u selu Ivanovići, Pićanovina kod Budve koja je stara oko 2.000 godina (pripada sorti žutica, obim njenog stabla pri korjenovom vratu je 12,5 m, visina je oko 11 m i još plodonosi).