Blažo Vujović, Kuća Vujovića, 1930, Cetinje

Vujović, Blažo, samouki umjetnik, projektant (Cetinje, ? – ?). Prema svom projektu sagradio je 1930. porodičnu kuću Vujovića na atraktivnoj lokaciji na Cetinju, u Katunskoj ulici (sada Njegoševa ulica, br. 137), preko puta Francuskog poslanstva. Ona je među prvim projektovanim porodičnim vilama na Cetinju. Kuća ima podrum, visoko prizemlje, sprat i mansardno potkrovlje. Kao stambena vila projektovana je u duhu neogotike s elementima renesanse i secesije na fasadi. Objekat razuđene osnove i istaknutih vertikala, s bočne, sjeverne strane, ima originalno kompoziciono rješenje ulaza sa stepenišnim prilazom i ulazom s dva elegantna stuba koji nose terasu na spratu, a pored se nadovezuje dominantna forma osmougaonog stepeništa sa kupolnim završetkom. Fasada je omalterisana, a okviri prozora sa ugaonim zupcima od vještačkog kamena, uz strme krovove različitih nivoa, sa ukomponovanim viđenicama, doprinose kompozicionoj dinamičnosti cijelog objekta. Raspored unutrašnjih prostorija odlikuje funkcionalno rješenje. Zbog vještog kombinovanja arhitektonskih elemenata i materijala, objekat odlikuje visok stepen graditeljskog senzibiliteta i jedinstveno projektno rješenje. U dnu dvorišta kuće istovremeno je sagrađen i prizemni objekat s potkrovljem, za smještaj posluge ili je služio kao ljetnja kuhinja. Kombinovanom ogradom zidanih i omalterisanih stubova u duhu fasade i međupoljima kovanog gvožđa vođeno je računa i o sekundarnim elementima, koji odaju cjelovitu vizuelnost jedne neobične kuće. Ostali projekti: Crkva Sv. Ilije u Ponarima (1922); Crkva Hristovog Vaznesenja u Farmacima (1926) – obje sa specifičnom pozicijom zvonika; Crkva Sv. Neđelje u Zagaraču (1928); Crkva Vaznesenja Hristovog u Momišićima (1932).

Literatura: D. Martinović, U. Martinović, Cetinje – spomenici arhitekture, Cetinje, 1980, 143.

S. Mitrović