Šotra-Gaćinović, Milena, slikarka (Pješivac, Stolac, 6. VII 1905 – Beograd, 2003). Dvadesetih godina XX v. odlazi u Ameriku. Nakon povratka 1934. polaznik je crtačkog tečaja kod slikara P. Dobrovića u Beogradu. Pripadala je naprednom revolucionarnom pokretu i po zadatku je upućena u Ameriku 1938. Godinu ranije, u Parizu pohađa privatnu akademiju Andre Lota. U Vudstoku (SAD) slikarsko obrazovanje nastavlja na ljetnjoj školi A. Arhipenka, koji joj pomaže da dobije stipendiju za Traphagen School (Odsjek za kostim) na Akademiji u Njujorku. Nakon oslobođenja, aktivno učestvuje u javnom i političkom životu SFRJ. Od 1960. potpuno se posvećuje slikanju. Pored Beograda, živjela je i stvarala u Herceg Novom, kojem 1982. poklanja zbirku slikarskih putopisa. Studijski je boravila u mnogim zemljama Evrope i Amerike. Teme njenog intimističkog, ekspresionističkog, kolorističkog slikarstva su pejzaži Hercegovine, Crne Gore, Rusije, Makedonije, portreti, aktovi, enterijeri, mrtve prirode – cvijeće. Boja kao nosilac fenomenološkog sloja slike javlja se u širokom dijapazonu: od najdubljih tamnih do svijetlih tonova akvarelske prozračnosti. Na radovima, posebno pejzažima, dominira zeleno-plava boja Neretve, koja u sudaru sa akcentima crvene stvara snažne vizuelne senzacije. Samostalno je izlagala u: Somersetu (SAD), Beogradu, Herceg Novom, Titogradu, Mostaru, Trebinju, Osijeku, Vukovaru, Stocu, Svetom Stefanu, Budvi i Ljubljani. Kolektivno je izlagala sa ULUS-om, ULUCG-om, ULUBiH-om.

Literatura i izvori: R. Vešović, pred. kat. Predjeli Milene Šotre, Galerija ULUS-a, Beograd, 1965; O. Švajcer, „Boje pune emotivnosti”, Glas Slavonije, Osijek, 7. III 1967; O. Perović, „Pejzaži Milene Šotre”, Ovdje, Titograd, jul – avgust 1974; Z. Markuš, „Patetika pejzaža: slike Milene Šotre u Galeriji Kulturnog centra”, Borba, Beograd, 5. X 1976; Z. Vučinić, „Ekspresionizam Milene Šotre”, Politika, Beograd, 5. X 1976; R. Ćetković, „Motivi iz Makedonije”, Pobjeda, 13. III 1978; Lj. Zeković, pred. kat. Milena Šotra, Muzeji Cetinja, Dom kulture Titograd, 1984.

Lj. Zeković