Šobajić, Miloš, slikar, vajar (Beograd, 1945 – Beograd, 24. IV 2021). Potiče iz prestižne porodice Šobajić, koja je iznjedrila autentikume kulturno-prosvjetne i naučne misli i ispisala autentične anale crnogorske kulturne povjesnice. Završio je LA u Beogradu (1970). U Beogradu osniva Fakultet za umetnost i dizajn na Univerzitetu Megatrend (2005), na kojem je bio prof. i dekan do 2014, a gdje postaje i počasni doktor i profesor emeritus. Bio je mentor na doktorskim studijama iz oblasti likovne umjetnosti i gostujući profesor na Luxun Academy of Fine Arts u Kini, gdje je predavao slikarstvo od 2002. do 2006. U Parizu je postupno gradio entitet svoje umjetnosti, definišući svoj egzistencijalni i stvaralački kredo. Traumatična drama savremenog čovjeka, koji je „sukobljen sa prirodom i istorijom, sa Bogom i sa samim sobom”, i svijeta „u kom se snaga potrošila, nada izgubila i vjera istanjila”, siže su njegovih likovnih epistola, zapravo umjetničko-filozofskog traktata. Quo vadis munde – Kuda ideš svijete, bio je njegov istinski moto. Doista, osjećaj uzaludnosti i besmislenosti, i gotovo nemoći, skolili su čovjeka sred vladajuće ideologije cinizma, pred demonom pohlepe, demonom nasilja. Sve je manje pravde i smisla, saučešća i vjere u svijetu koji demonske sile vuku ka paklu i prokletstvu. Apokaliptičnim prizorima opšte destrukcije i dehumanizacije, realizovanim jednom eruptivnom energijom, ovaj „metafizičar u tami”, bez moralizatorstva i didaktičnosti, sugestivno ukazuje da je svijet moguć na pragu posljednjeg doba, a da čovjek, gubeći vjeru u ideal, tone u pesimizam i nihilizam. Njegova platna zapravo ovaploćuju onu Židovu misao: „Na ovom svijetu Bog stalno ćuti, samo đavo govori”. Mračne slike urbanog lavirinta i sterilizovanog života jezivo svjedoče o dekadentnosti i depersonalnosti, o piru birokratsko-činovničkog simpliciteta, o faktu da su ljudi samo marionete na uzicama ovog svijeta i njegovih gospodara. Da li su grijeh i ludost univerzalno stanje čovječanstva, koje hodi armagedonskom usudu – sudnjem danu, kada će se vrijeme okončati i vječnost otpočeti – iskonsko je pitanje. Ima u tim kontrapunktiranim scenama, punim dinamizma u jedinstvu akcije i emocije, Blejkovih refleksija, stava o neminovnosti razure ovozemaljskog smrtnog i iskvarenog svijeta, koje će smijeniti istina i vječnost, kao i Zaratustrine dualističke religiozno-filozofske doktrine, po kojoj je ovaj svijet scena stalne borbe dobra i zla. Agoniju degradiranog pojedinca umjetnik prikazuje u aluzivno-halucinantnim ambijentima, ogrezlim u demonskoj pustoši i drskom sjaju predmeta sa nekog otpada, najvećma kadâ i lavaboa (Anđeo; Ubistvo Mara, 1988). Tako je nastala jedna hronika apsurdnosti prozaičnog, materijalnog svijeta i svijeta noćnih mora i duhovne ispraznosti. U njegovim slikama nema naracije, već evokativnosti i asocijativnosti, koje ekspresivno ukazuju na ekstremne situacije i koje su vid unutrašnje pobune protiv trivijalnog i demonskog svijeta. Pandemonijumski prizori puni su bespomoćnih spodoba, koje u grču gotovo umiru od želje za smrću, a sve u tonalitetu nespokoja i beznađa. Ima u ovim košmarskim vizijama – biografiji jedne epohe, reminiscencija na Bošov instrumentarij, ali travestiran u savremene odore. U komunikaciji sa fantastama i nadrealistima, misticima i simbolistima iz kulturne memorije, pobratimstvom „ukletih”, Šobajić gradi svoje poetičke kanone. Upravo, sinteza klasičnog i modernog i harmonija banalnog i uzvišenog, geometrizovanog i organoidnog, čine njegov estetski diktat, njegovu jedinstvenost. U vremenskom slijedu, figure na njegovim platnima se svode na trag, pokadšto na androidne fosile, na anatomske elemente sred kakve satanske laboratorije (Gušenje, 2012). Atmosfera straha i beznađa potencira se koloritom koji je istovremeno i evokacija adske vatrene rijeke, tjelesne truleži i urbane zagađenosti. Njegov rukopis dobija nov rafinman, očitovan u sočnim namazima širokog gesta, realizovanim u nekoj ekstazi katarzične srži. Šobajića interesuju i drugi medijumi. Njegove skulpture, preparirani degenerici grčevite mimike, djeluju provokativno, morbidno. To su redovnici pakla, hodočasnici prolaznosti i smrti. Monografije o M. Šobajiću: Alen Žufrua i Irina Subotić, Miloš Šobajić, Edison de la Diferans, Pariz, 1991; Alen Žufrua i Irina Subotić, Miloš Šobajić, Prosveta i Spektra, Beograd, 1991; Peter Handke i Dimitrije Analis, Miloš Šobajić, Edison de la Diferans, Pariz, 2001; Branislava Jevtović, Miloš Šobajić, Konras, Beograd, 2001; Miloš Šobajić u svetlosti kritike, hrestomatija, priredila Ljubica Miljković, Cicero, Beograd, 2005; Edvard Lucie Smith, Miloš Šobajić, Philip Wilson Publishers, London, 2014. Radovi ovog istinskog nasljednika mita i magije nalaze se u tridesetak muzeja u svijetu, u mnogim prominentnim evropskim galerijama i privatnim kolekcijama. Imao je preko 80 samostalnih izložbi u svijetu (Pariz, Njujork, Los Anđeles, Beograd, Cetinje, Valjevo, Ruan, Ženeva, Čikago, Baden-Baden, Frankfurt, Larisa, Strazbur, Budva, Moskva, Bari, Rim i dr.), a o njegovom djelu objavljeno je blizu 700 tekstova u francuskoj, italijanskoj, američkoj, srpskoj, grčkoj i japanskoj štampi. Dobitnik je niza nagrada (izbor): Vukova nagrada; „Zlatni beočug” Beograda; Nagrada „Kapetan Miša Anastasijević”; Nagrada za životno djelo „Longin” i dr.