Klara Siprel, portret, između 1926. i 1929.

Siprel, Klara (Sipprell, Clara), amer. fotografkinja (Tilsonburg, Kanada, 31. X 1885 – Vermont, SAD, 27. XII 1975). Tokom svoja dva putovanja po Jugoslaviji (1924. i 1926), fotografisala je i napravila nekoliko cjelina u vezi sa mjestima, ambijentima i portretima ljudi koje je posjetila i srela, a koje se danas nalaze u Muzeju savremene umetnosti u Beogradu (oko tridesetak fotografija sa motivima Crne Gore, formata 25 x 20 cm, urađenih tehnikom srebrnog bromida na papiru). Motivi pijace na Cetinju, Rimskog mosta u Podgorici, starog ratnika iz Nikšića, Perasta, Ostroga, Skadarskog jezera, portreta seljanke, rijeke Zete, ukazuju da je Siprelova obišla veći dio Crne Gore. Apstrahujući njihovo primarno značenje, karakteriše ih fokus piktorijalističkog pristupa. Njeni odgovori na obilježja koja je zatekla primjeri su idealizovanih izgleda starina i prošlosti, a istovremeno su „snažno feminilni u detaljističkim i deskriptivnim opisima izabranih cjelina”. Od samog početka, kada je radila u Bafalu kao portretista u studiju svog brata Frenka Siprela, pa do kraja sedamdesetogodišnje karijere, ostala je odana pitoresknom principu, stvarajući meko fokusirane fotografije prirodno osvijetljenih predmeta/tema, bez uljepšavanja i retuširanja fotografije. Imala je dva studija: zimski u Njujorku i ljetnji u Vermontu. Fotografisala je i van ateljea, na otvorenom prostoru. Snimala je portrete prijatelja, pejzaže, gradove, mrtvu prirodu. Svoj foto-aparat 4 x 5 ubrzo zamjenjuje foto-aparatom 8 x 10, sa objektivom-mekocrtačem za skoro sve fotografije. Njeni portreti odobreni su od strane umjetničkih kritičara raznih nacija. Među poznatim ličnostima koje je portretisala nalaze se i: Albert Ajnaštajn, kralj Švedske i njegova porodica, Perl Bak, Eleonor Ruzvelt i mnoge druge. Iako su odbijali da je prihvate kao člana u mnogim fotografskim klubovima tog vremena zbog toga što je žena, ona je ipak učestvovala na mnogim svjetskim izložbama. Godine 1913. dobila je pet nagrada za akt i portret na foto-izložbama u Bafalu. U ranim dvadesetim, dobila je nagradu na Kraljevskoj fotografskoj izložbi u Londonu za najbolji pejzaž Amerike i Guvernerovu nagradu Vlade države Vermont (1974). Počela je da putuje u inostranstvo, portretišući kraljeve, kraljevske porodice, naučnike i stvorila mnogo pejzaža. Bez obzira na temu, njen osjetljivi lični stil kao da evocira trenutak beskonačne tišine.

Literatura: M. Kennedy McCabe, Clara Sipprell: Pictorial Photographer, Amon Carter Museum, 1990; M. Đurić, Istorija fotografije Crne Gore od 1840. do 1940. godine, Podgorica, 2013.

M. Đurić