Josif Singer, Crnogorski vladarski par sa sinovima Danilom i Mirkom, 1903.

Singer, Josif (Josip), srp. fotograf (Čongrad, Mađarska, 1851 – Novi Sad, oko 1930). Radio je u Novom Sadu i Zemunu. Na početku djelovanja, oko 1870, radio je neko vrijeme ortački sa Leopoldom Kenigom („Koenig & Singer”). Dolaskom u Novi Sad iz Mađarske 1881, objavljuje da ima najnovije engleske i francuske aparate i početkom 1890. otvara fotografski atelje u Novom Sadu. Singer je promijenio mnogobrojne adrese i nazive ateljea. Imao je titulu ćesarsko-kraljevskog fotografa, a titulu dvorskog fotografa dobija 1904. od knjaza Nikole i tada počinje da se potpisuje kao crnogorski dvorski fotograf. Sačuvano je nekoliko njegovih dopisa dvoru na Cetinju, među kojima i onaj u kojem traži dozvolu da dođe u vrijeme jubilarnih svečanosti 1910, ali nema podataka o njegovom boravku u Crnoj Gori. U zaostavštini dr Lazara Tomanovića nalazi se jedna njegova fotografija, koju je snimio oko 1905. Predstavljen je tijelom blago okrenutim udesno, ferlauf tehnikom s glavom u profilu, obučen u tamno građansko odijelo. Bio je univerzalni fotograf. Njegovi motivi su raznovrsni. Istaknuti je portretista, ali sa podjednakom lakoćom snima i grupe, žanr-scene. Autor je i izdavač prvih razglednica sa motivima Novog Sada. U svom novosadskom ateljeu organizovao je 1890. „stereoskopsku izložbu” prenijetu iz Pariza (1889), kao prvu izložbenu fotografsku manifestaciju u Novom Sadu. Njegove fotografije čuvaju se u mnogobrojnim zbirkama: Muzeja pozorišne umetnosti Srbije, Pozorišnog muzeja (Novi Sad), Vojvođanskog muzeja (Novi Sad), Muzeja grada Beograda, Pedagoškog muzeja Srbije i u privatnim zbirkama.

Literatura: G. Malić, Delovanje jevrejskih fotografa u srpskoj kulturi XIX i XX veka, Beograd, 2006; I. Jovanović-Gudurić, Novosadski fotografski ateljei (1854–1914), Novi Sad, 2016.

M. Đurić