Rose na Luštici, preromanička crkva, arhitektura, skulptura, anonim (IX–XI v.). Ostaci preromaničke crkve nalaze se na poluostrvu Luštica u Boki Kotorskoj, oko 50 m od morske obale, u uvali Male Rose. O njenom nastanku nema sačuvanih arhivskih izvora. Sagrađena je na mjestu na kome su pronađeni pokretni nalazi iz praistorijskog, rimskog i ranovizantijskog perioda. Crkva je jednobrodna, sa apsidom koja je iznutra polukružna, a spolja četvrtasta. Na crkvi je uočeno više graditeljskih faza, koje nijesu precizno hronološki određene. Jugozapadno od crkve djelimično su otkriveni ostaci nepravilnog pravougaonog, poznijeg objekta, koji je jednim dijelom podignut iznad južnog zida naosa. Crkva je građena od lomljenog i pritesanog kamena, slaganog u nepravilne redove. U južnom dijelu crkve, kao spolija, pronađen je fragment arhitrava sa dijelom natpisa ORE, a u šutu više fragmenata kamene plastike, među njima i krsta sa natpisom PETROPA. Prostor u crkvi i oko nje služio je za sahranjivanje. U narteksu crkve otkrivene su dvije zidane grobnice. U istočnoj grobnici pronađen je tordirani stub sa urezanim krstom, upotrijebljen kao spolija. Najznačajniji pokretni nalazi sa lokaliteta su djelovi ogrlice od staklenih i koštanih perli iz perioda VI–IX v. i kopča tipa „Korint” iz perioda VI–VII v. Crkva se datuje u period IX–XI v. iako ima datovanja i u period VI–VII v. U nauci je otvoreno pitanje odnosa Risna i Rosa. Ima mišljenja da je nakon nestanka Risanske biskupije, krajem VI i početkom VII v., sjedište biskupije premješteno u Rose. Konstantin Porfirogenit navodi da su, u napadu Saracena, u zimu 840–841, pored Budve i Kotora, stradale i Rose. Crkva je mogla biti sagrađena nakon ovog razaranja. Dovodi se u vezu i sa benediktinskom opatijom Santa Maria de Resson, koja se u arhivskim izvorima pominje u XIV v. Fragmenti kamene plastike iz crkve čuvaju se u Arheološkoj zbirci Gradskog muzeja „Mirko Komnenović” u Herceg Novom.