Pero Nikčević, Salle de bain, 2009; Vigne, 2009, NMCG, Cetinje

Nikčević, Pero, slikar (Stubica, Nikšić, 1951). Završio je 1971. PA u Nikšiću, likovni odsjek. Diplomirao je 1975. na LA u Beogradu, u klasi prof. S. Ćelića. Studijski je boravio 1976. u Amsterdamu. Kao stipendista francuske vlade, boravio je u Parizu (1976–1977), gdje radi zidno slikarstvo i monumentalne formate kod prof. Ž. Bertolda. U Parizu je bio do 1979, a potom odlazi u Ameriku na kraće studijsko putovanje. Kao slikar-isposnik živio je u Manastiru Reževići kod Budve (1981–1984), zatim je otišao u Belgiju i Francusku na višemjesečno studijsko putovanje i tamo ostao više od jedne decenije. Otvorio je atelje „Waterlou” u Belgiji (1985). Godine 1987. nastanio se u Parizu. Ekspresija, spontanost, unutrašnji nemiri, košmarski snovi, sloboda improvizacije, suprotstavljanje grubosti i nježnosti, strasnog i lirskog, predstavljaju konstante djela P. Nikčevića, za kojeg je umjetnost veliki lični i životni izazov. Bavi se crtežom, slikarstvom, skulpturom u keramici, kolažom, performansom. Tematski, njegov multimedijalni opus posvećen je ženi, simbolu erotskog i romantičnog senzualizma, dok u plastičkom sloju slike linija za njega predstavlja namoćnije sredstvo umjetničkog izraza. Na ranim radovima dramatičnom ekspresijom tretira figure kao nakazne, izopačene surove kreature, kojima pripadaju i naga ženska tijela. Boravak u Francuskoj doveo je do promjena u likovnom izrazu, ali ne i njegovoj životnoj filozofiji zasnovanoj na otporu prema svemu standardnom i konvencionalnom. Slikarstvo Van Goga (kolorit, ekspresija) i Pikasa (suptilan crtež i simplegme bića različitog porijekla) imali su uticaj na formiranje njegovog likovnog izraza. Poistovjećivanje ženske prirode sa prirodom zvijeri rezultiralo je preplitanjem ženske figure (najčešće torza) sa životinjskim i ptičjim svijetom, koji prenosi i na keramičke skulpture. Mada mu je faktura lazurnija, kolorit je zadržao fovističku psihodeličnost, koja njegovim djelima daje nadrealističku notu i infantilnu raskošnost i toplinu Rusoovih fantazmagorija. Crteže radi kao krpe-svitke na kojima ekspresivnim zamahom predstavlja žene u erotskim stavovima sa nezaobilaznim zoomorfnim repertoarom i diskretno ukomponovanim zdanjima zavičaja, ili kao portrete intimističke, lirske dekorativnosti i suptilnosti – žena kroz vrijeme. Nostalgiju prema rodnom podneblju izražava psihološko-realnim pejzažima, koje definiše valovitom linijom i kontrastima zelene i crvene boje. Samostalne izložbe: Novi Sad, Nikšić, Vrbas, Budva, Sveti Stefan, Pariz, Beograd, Herceg Novi, London, Bar, Kotor, Podgorica (2018, performans). Najrecentniju izložbu imao je u Galeriji kabineta advokata u Parizu (2014). Učestvovao je na brojnim kolektivnim izložbama u zemlji i inostranstvu. Nagrade: Nagrada za slikarstvo na Festivalu mladih, Nikšić (1974); Nagrada FLU, Beograd (1975); Otkupna nagrada Cetinjskog salona jugoslovenske likovne umjetnosti „13. novembar” (1978); Nagrada Hercegnovskog zimskog salona (1984). Član je ULUCG-a (od 1977) i udruženja „La Maison des Artistes”.

Literatura: R. Ćetković, „Dramatičnost prizora”, Likovni život – kritike, prikazi, članci, CSU, Podgorica, 1996; M. M. Marović, „Pero Nikčević”, Prostor/vrijeme/trajanje, crnogorska likovna kritika, CSU, Galerija „Most”, Podgorica, 2000, 196–197; D. Radovanović, „Nikčević Pero”, Leksikon crnogorskih umjetnika, 1945–2001, ULUCG, Podgorica, 2001, 163–164; S. Slovinić, „Pero Nikčević”, Ars Libris (1999–2012), Daily Press, Podgorica, 2013, 33–34.

Lj. Zeković