Ikona Bogorodice sa Hristom, Budva, slikarstvo, anonim (XIV v.). Nalazi se u budvanskoj Crkvi Sv. Ivana Krstitelja i predstavlja jedno od rijetkih sačuvanih ikonopisnih djela srednjeg vijeka u Crnoj Gori. Prema iskazima budvanskih hroničara – Krsta Ivanovića (1618–1688), Antuna Kojovića (1751–1845) i Pava Mikule (1844–1925), pripisivane su joj čudotvorne moći i bila je podjednako poštovana među katolicima i pravoslavnim vjernicima. Posebno uvažavanje ikone obezbjeđivalo je uvjerenje lokalnog stanovništva da štiti grad od kuge i pljačkaša. Do 1808. ikona se čuvala u Crkvi Santa Maria in Punta, pa je često nazivana njenim imenom, a javlja se i pod imenom Budvanska Gospa. Popularnost ikone – redovno je nošena na procesijama u gradu i prilikom osvećenja okolnih polja – dovela je do odluke da se u XVI v. prekrije srebrnim okovom, koji je nakon prenosa u Crkvu Sv. Ivana dodatno ukrašen. Na zlatnoj pozadini drvene table naslikana je dopojasna figura Bogorodice u frontalnom stavu sa oker tamnim oreolom. Na glavi je svijetloplava grčka kapa, a tijelo je ogrnuto crvenim maforionom. U visini Bogorodičinih grudi naslikano je poprsje malenog Hrista, koji desnom rukom blagosilja, a u lijevoj drži zatvoreni svitak. Pored uobičajenih slovnih oznaka Hrista i Bogorodice, u visini vrata Majke Božije ispisana je signatura na grčkom jeziku: IM(E)GALI (Velika) PANAGIA (Svesveta, Najsvetija). Ćirilički tekst na maforionu u visini desnog ramena naknadno je ispisan. Ikonografski model primijenjen u slikanju budvanske ikone može se identifikovati kao predstava Bogorodice Kiriotise, koju još u I v. možemo sagledati u slikarstvu katakombe Valentijana u Rimu. Lik Bogorodice Kiriotise ponekad je označavan kao Panagia ili Velika Panagia u vremenima od XIII pa do kraja XV v. Anonimnog slikara budvanske ikone karakteriše brižljiva obrada inkarnata, diskretne bijele linijice za svjetlosne akcente, odsustvo pretjerane linearnosti i nota portretske koncepcije nalik antičkoj. Među stručnjacima ikona, različito se autorizuje i datira – moguće rad carigradskog majstora iz XII v.; ostvarenje kotorskog slikara iz XIII v.; produkt nekog lokalnog ikonopisca, koji je radio u vizantijskom maniru krajem XIV ili početkom XV v. Podatak o ikonografskom obrascu koji se upotrebljava tek od XIII v. dovodi u sumnju tvrdnje o nastanku tokom XII v. Sa više vjerovatnoće pretpostavlja se da je ikona nastala u krugu kotorskih pictores graeci (→ Grčki slikari), krajem XIV v. Oni su svakako bili upoznati sa ikonografijom Kiriotise, a naturalistički elementi u obradi likova mogli su poticati iz zapadnoevropske kasnogotičke slikarske prakse.