Vesko Gagović, S210 mercedes, 2000; A4 audi, 2000, NMCG, Cetinje

Gagović, Vesko, slikar, likovni pedagog (Nikšić, 26. VIII 1963). Diplomirao je na ALU u Sarajevu (1988), gdje je završio postdiplomske studije (1991). Bavi se pedagoškim radom (direktor OŠ „Sutjeska”, Podgorica). Njegovo multimedijalno djelo predstavlja konceptualnu cjelinu u kontekstu jedinstvenog mentalnog prostora, u kojem uspostavlja korelaciju između kulturnog nasljeđa i angažovanog odnosa prema savremenom društvu, a u čijoj realizaciji koristi: svedene forme minimal-arta, op-arta/monohromije, nelikovne materijale, fotografije, video, svjetlosnu energiju. Na ranim radovima provocira lični odnos prema sociološko-egzistencijalnom statusu mladih u savremenom društvu, koji metaforički izražava grubom tkaninom – jutom (vreće), na kojoj interveniše vertikalnim prugama – kolorističkim kontrastima crne – tamnožute, crne – tamnocrvene… (Kontrolirana gesta, Zagreb, 1987). Interesovanje za folklorne elemente nastavlja na radovima Ponjave (1999) sa teksturom postignutom pastoznim nanosima horizontalnih, raznobojnih traka (ćilimi – krpare). Početkom devedesetih nastaju njegovi monohromati: Crne slike – Bijele slike (crvene, plave), koje strukturira prugama – valerskim kontrastima iste boje, primjenjujući enformelsku materijalizaciju: uljem, emajl bojom, pijeskom. U periodu 1993–1995. prelazi na osjetljiv materijal: drvo, staklo, selotejp traku i emajl boje: plavu, sivu, crnu, kojima formira geometrijske radove – minijature. Kasnije ih transformiše u objekte-kutije (1995–1996) – slojevito postavljena stakla na kojima postiže optičke efekte op-arta. U grafičkoj koloniji u Veneciji 2000. nastaje serija monohromnih radova: crni, metaliksivi – srebrni, zlatni, kojima iskazuje doživljaj grada posmatranog kroz glamur njegovog nekadašnjeg bogatstva i sjaja. Iste kolorističke modulacije javljaju se na slikama koje su, kao monohromni minimalizmi, uglačani do ogledalskog sjaja, a kojima aludira na jedan od statusnih simbola savremenog potrošačkog društva – automobil (A4 audi, S210 mercedes…). Potreba da kognitivni sloj svojih idejnih zamisli vizuelno prezentuje usmjerila je njegova interesovanja prema multimedijalnom izrazu: trodimenzionalnim objektima/instalacijama sa lajt efektima (Rekonstrukcija svete kuće, 2002; Plutajući objekat, 2014; Kube, 2019); video-radovima (Higijenski video, fremovi iz filma M. Skorsezea Veliko brijanje, 2014); kombinacijama objekata i fotografskih animacija (Jadransko more, ekološka problematika). Samostalne izložbe: Sarajevo (1990, 1991); Titograd/Podgorica (1990, 1994, 1997, 2008 – video-bim, Trg Republike, 2015, 2018); Nikšić (1990); Beograd (1993, 1995); Budva (1994); Novi Sad (1995), Oslo (2003), Igalo (2006, 2015), Cetinje (2014), Bar (2017), Venecija (2019). Grupne izložbe: Beograd, Havana, Bukurešt, Rijeka, Sarajevo, Zagreb, Čačak, Novi Sad, Ksanti (Grčka), Vršac, Cetinje, Podgorica, Skoplje, Bari, Rim, Igalo, Žabljak, Pančevo, Brežice (Slovenija), Beč, Venecija, Budva, Dubrovnik, Ljubljana, Berlin... Projektom Odiseja predstavljao je Crnu Goru na 58. Bijenalu umjetnosti u Veneciji (2019). Nagrade: Nagrada na I Jugoslovenskom bijenalu mladih, Vršac (1994); Nagrada kritike na izložbi ULUCG-a, Podgorica (1995); Nagrada na 15. Međunarodnoj izložbi crteža, Rijeka (2001); I nagrada UNESCO-a na IV internacionalnom bijenalu, Cetinje (2002); Nagrada Ministarstva kulture Crne Gore, za najbolji suvenir, Podgorica (2004). Član je ULUCG-a od 1991.

Literatura i izvori: O. Perović, „Racionalnost crnog”, Likovna hronika, izbor iz Monitora 1993–1997, Monitor, Podgorica, 1998, 190–191; N. Nikčević, „Gagović Vesko”, Leksikon crnogorskih umjetnika, 1945–2001, Podgorica, 2001, 82; Lj. Zeković, „Vesko Gagović”, Individualne likovne poetike, Podgorica, 2008, 234–238; P. Duletić, J. Denegri, pred. kat. Odiseja, Vesko Gagović, La Biennale di Venezia, 2019.

Lj. Zeković