Ešbi, Tomas (Ashby, Thomas), engl. topograf, arheolog, istoričar umjetnosti i fotograf (Stejns, Velika Britanija, 14. X 1874 – London, 15. V 1931). Školovao se u Oksfordu 1897. Iz zdravstvenih razloga, seli se u Rim i postaje prvi stipendista novoosnovane Britanske škole u Rimu (1901), a zatim i njen direktor (1906–1925). Objavio je brojne publikacije iz arheologije i topografije i nastavio da obogaćuje očevu zbirku rijetkih knjiga, grafika, akvarela i fotografija. Prva fotografija u njegovoj kolekciji datirana je 1890, kada je imao 16 godina. Albumi, koje je hronološki označio, dokumentuju njegov život, iskopavanja i naučne interese. U zbirci koju čini 8.000 fotografija on je autor nekih fotografija, ali ih je primao i kao poklone iz više različitih izvora. Motivi fotografija odražavaju njegove brojne interese, uključujući: arheologiju, topografiju, arhitekturu, spomenike, lokalne festivale, kostime i pejzaže u Italiji, arheološka nalazišta i vlastita iskopavanja u Sjevernoj Africi, Grčkoj, Malti i Velsu, te godišnja putovanja u Englesku, Australiju i Aziju. Ne postoje podaci kada su snimljene fotografije Crne Gore, uglavnom Cetinja, ali se na jednoj od njih, sa grupom Crnogoraca snimljenih ispred Cetinjskog manastira, nalazi i sam Tomas Ešbi. Geti fondacija (Getty Foundation) je 2002. digitalizovala dio Ešbijeve zbirke, a jedan njen dio se nalazi u Vatikanskoj biblioteci. Zbirka fotografija sastoji se od 18 albuma koji sadrže 8.516 originalnih otisaka i 7.647 originalnih negativa.

Literatura: M. Đurić, Istorija fotografije Crne Gore od 1840. do 1940. godine, Podgorica, 2013.

M. Đurić