Duljevo kod Svetog Stefana, Crkva Sv. Stefana, arhitektura, slikarstvo, anonim (poslije 1331). Manastir Duljevo u Paštrovićima nalazi se na 6 km udaljenosti od morske obale, u području sela Kuljače. Manastirsku crkvu Sv. Stefana zasnovali su i freskopisanje naložili srpski kraljevi Stefan Dečanski i sin mu Dušan. Patronalni kameni hram, izgrađen negdje na početku četvrte decenije XIV v., predstavlja jednobrodnu građevinu sa dubokom i širokom polukružnom apsidom. U unutrašnjoj podjeli prostora javljaju se tri traveja, koje determinišu dva para pilastara na koje se nadovezuju poprečni ojačavajući lukovi. Tipološki posmatrano, duljevski hram pripada primorskoj graditeljskoj tradiciji, o čemu svjedoči i gotički prelomljen svod. U periodu, moguće, XV–XVI v. srušen je zapadni zid crkve kojoj se doziđuje dodatak u vidu priprate. Neposredno nakon izgradnje, pristupilo se freskopisanju unutrašnjosti Crkve Sv. Stefana. Iako fragmentarno sačuvan, u duljevskom slikarskom ansamblu može se rekonstruisati primijenjeni ikonografski program. U najnižoj zoni visokog sokla uočava se razvijena floralna ornamentika sa dozom izraženog naturalizma, u okviru koje se pojavljuju i ljudske figure, kakav je slučaj u zoni zapadnog traveja. Shodno konvencionalnim ikonografskim obrascima, primjenjivanim prilikom freskopisanja pravoslavnih hramova, zona iznad sokla bila je namijenjena slikanju stojećih figura. Tako su u okviru tri traveja duljevske crkve naslikane po dvije figure, kakve su postavljene i na pilastrima i ojačavajućim lukovima. Prve zone svodnih površina bile su namijenjene scenama Velikih praznika, a u njegovom centralnom dijelu naslikano je šest medaljona sa dopojasnim figurama. Na trijumfalnom luku su dvije stojeće figure, a u polukaloti apside Bogorodica Oranta i ispod nje Povorka arhijereja. Brojna oštećenja i izbrisanost staroslovenskih signatura omogućavaju samo djelimičnu identifikaciju naslikanih ličnosti i scena: kraljevi Stefan Dečanski i Dušan – južni zid zapadnog traveja; Sv. Stefan – na pilastru do figura ktitora; Sv. Prokopije – sjeverni zid zapadnog traveja; Sv. Petar i Sv. Pavle između medaljona sa Hristom – sjeverni zid srednjeg traveja; Sv. Jovan Zlatousti, Sv. Nikola, Sv. Dometije, konjaničke figure Sv. Đorđa i Sv. Dimitrija – donje zone oltara. Od scena Velikih praznika uočavaju se: Rođenje Hrista – oltarski travej; Sretenje – srednji travej sa južne strane; Krštenje – zapadni travej sa južne strane; Raspeće – na sjevernom dijelu zapadnog i Mironosice na Hristovom grobu – na sjevernoj strani oltarskog traveja. Posebno mjesto u slikarstvu Crkve Sv. Stefana zauzima nefiguralna ornamentika. Pored prostora visokog sokla nalazimo je na: traci stilizovanih cijelih ili pola romboida između tankih crvenih bordura; trakama krupnijih i sitnijih petolisnih i trolisnih krinova – unutrašnje strane pilastara i lukova – i u gustoj mreži stilizovanih palmeta oko medaljona sa likovima proroka u centralnom dijelu svoda. Iako je u suštini ikonografski program Duljeva posve u skladu sa kanonima pravoslavnog Istoka, mogu se uočiti i pojedinosti za koje je teško naći adekvatne analogije. Među njima valja pomenuti zapadnjačke gotičke krune na glavama srpskih kraljeva, prisustvo figura u pejzažu na soklu, što asocira na žanr-scene, neuobičajeno slikanje Sv. Đorđa i Sv. Dimitrija u prostoru oltara, izražene naturalističke note u maniru slikanja likova i izostanak scene Blagovijesti na trijumfalnom luku. U vezi sa pitanjem utvrđivanja porijekla duljevskog majstora, većina istraživača ga smješta u okvire kotorske slikarske škole, među takozvane pictores graeci (→ Grčki slikari). Ovaj talentovani slikar, slikajući unutrašnjost kraljevske zadužbine, ostvario je u ruralnim Paštrovićima zanimljivu gotičko-vizantijsku simbiozu, kojoj u srednjovjekovnom slikarstvu Crne Gore nema stilskih paralela.