Centar za iseljenike Crne Gore, javna ustanova za komunikaciju sa crnogorskim iseljenicima i njihovim organizacijama, te pružanje materijalne pomoći u njegovanju i promociji kulturnih vrijednosti Crne Gore u iseljeničkim sredinama, osnovana odlukom Vlade RCG (→ Vlada Crne Gore) 2002. godine. Odlukom je određeno da je organ upravljanja Upravni odbor koji imenuje Vlada, a koji je imao pet članova i bio nadležan za imenovanje direktora Centra. Prvi saziv UO Centra činili su: prof. dr Nebojša Vučinić, predsjednik; prof. dr Milan Vukčević; Dragan Sekulović; → Branko Milić i Elvira Bekteši. Direktor Centra bio je Milan Vukčević. Saglasno politici podsticanja saradnje između matice i iseljeništva, saradnje među iseljenicima i boljeg organizovanja dijaspore, Centar je usmjerio aktivnosti na očuvanje i njegovanje jezika, kulture i tradicije Crne Gore kod iseljeničke populacije. Realizovani su projekti u oblasti obrazovanja, kroz izradu nastavnih programa i odgovarajućih udžbenika za crnogorsku dijasporu. U skladu sa tom intencijom, Centar je počeo sa organizovanjem škola/kurseva crnogorskog jezika i kulture u državama sa većom koncentracijom iseljenika iz Crne Gore (Srbija, Albanija, Luksemburg, Francuska i Argentina). Centar je 2007. utemeljio Ljetnju školu jezika i kulture Crne Gore, koju pohađaju djeca crnogorskih iseljenika i koja se održava svake godine na Ivanovim koritima. Za potrebe izvođenja nastave djece iseljenika, u saradnji sa Zavodom za školstvo, objavljeni su udžbenici za crnogorsku dijasporu, pod nazivom Crna Gora moja postojbina. Takođe, Centar je obavljao informativnu i izdavačku djelatnost. U okviru izdavačke djelatnosti štampan je Informator za našu dijasporu. Od 2002. postavljen je veb-sajt Centra, putem kojeg su iseljenici dobijali informacije o dešavanjima, kako u matici tako i u crnogorskoj dijaspori širom svijeta, ali je i javnost u Crnoj Gori bila u mogućnosti da se preko zvaničnog sajta ove ustanove upozna sa aktivnostima naše dijaspore. Informativno glasilo bio je kvartalni časopis Dijaspora Crne Gore, koji je publikovan dvojezično, na crnogorskom i engleskom jeziku. Časopis je izlazio od 2003. do 2013. godine. Izdavačka djelatnost Centra započela je 2003, pokretanjem edicije, zasebne biblioteke, u kojoj su objavljivane knjige od interesa za crnogorsko iseljeništvo, a većina publikovanih izdanja predstavlja osnovu za dalja istraživanja istorije i kulturnog nasljeđa crnogorskog iseljeništva. Shodno Strategiji saradnje sa iseljenicima, sa Akcionim planom njene realizacije 2011–2014, Vlada Crne Gore prepoznala je potrebu institucionalnog unapređenja saradnje na relaciji matica – dijaspora, zbog čega je Centar prestao sa radom 2013, kada je izvršena njegova transformacija u Upravu za dijasporu, kao organa u sastavu MVPEI-a (sada → Ministarstvo vanjskih poslova Crne Gore).
Literatura: E. Bekteši, „Kratak istorijat institucionalne saradnje Crne Gore sa iseljeništvom”, Diplomarius, 3, 2014; Grupa autora, Dijaspora Crne Gore u prošlosti i sadašnjosti, Podgorica, 2019.
I. Jovović