Dvorac kralja Nikole
Dvorac kralja Nikole u Nikšiću, dvorski kompleks kralja → Nikole I Petrovića Njegoša. Sastoji se od zgrade dvora, ljetnjikovca i objekta ambulante. Izgradnja kompleksa započela je 1898, a projektant je bio dr Josip Slade. Dvorski kompleks završen je 1900. godine. Dvorac, kvadratne osnove, građen je u neorenesansnom stilu, sa atrijumom u sredini. Glavni građevinari bili su italijanski majstori. Zgrada Dvorca se sastoji od podruma, prizemlja, sprata i potkrovlja. Zidana je od poluobličastog tesanog kamena. Centralni dio je sa strana flankiran zasebnim cjelinama. Bočna krila su isturena u ravni stepeništa kojima se dolazi do ulaza iznad koga se nalazi balkon na stubovima. Pročelje dvora čine dva reda arkada sa deset stubova. Fasade su oživljene bogato naglašenim prozorima. Od 1919. do 1957. u Dvorcu je smještena gimnazija, a od 1949. do 1975. i osnovna škola. Od 1976. do 1980. dio Dvorca korišćen je za potrebe srednje škole, a od 1984. u zgradi Dvorca su smješteni Zavičajni muzej, Biblioteka „Njegoš”, odjeljenje Državnog arhiva, kao i galerije „Nikola I” i „Ilija Šobajić”. Dvorski kompleks je zaštićeno kulturno dobro Crne Gore od nacionalnog značaja.
Literatura: Č. Marković, R. Vujičić, Spomenici kulture Crne Gore, Beograd, 1997; T. Jović, „Dvorski kompleks u Nikšiću”, Glasnik Narodnog muzeja Crne Gore, Cetinje, 2012. A. Miranović