Veratrum lobelianum Bernh.
Veratrum album L.
Veratrum lobelianum Bernh.
Veratrum album L.
Veratrum L. (fam. Melanthiaceae), čemerika, rod višegodišnjih zeljastih vrsta sa jakim, kratkim rizomom, i visokim, uspravnim, jednostavnim stablom, koje se grana u zoni cvasti. Listovi su naizmjenični, sjedeći, donji široko jajasti, gornji izduženi. Cvjetovi su u vršnim metlicama, pravilni, dvopolni, šestočlani, čisto bijeli kod Veratrum album L., blijedožuti sa zelenim nervima kod Veratrum lobelianum Bernh. i tamno crvenobraon kod Veratrum nigrum L. Plod je čahura. Rastu na planinskim livadama, proplancima, uz rubove šuma, cvjetaju tokom ljeta i važe za otrovne biljke. Ipak, uz pravilno doziranje se koriste u narodnoj medicini i veterini. U fazi vegetativnog razvitka čemerike donekle podsjećaju na lincuru, pa se u slučajevima nedovoljnog poznavanja ovih vrsta dešava zamjena i trovanje. Čemerike su važne kao sirovina za industrijsku ekstrakciju alkaloida.
Lit.: Josef Rohlena, Conspectus Florae Montenegrinae, Praha, Preslia, 20–21, 1942, str. 426. Jovan Tucakov, Lečenje biljem, Beograd, Rad, 1984, str. 670. Ljubomir Mišić & Radomir Lakušić, Livadske biljke, Sarajevo, Svjetlost, 1989, str. 134. Čedomil Šilić, Botanička bašta planinske flore Crne Gore, Kolašin (Dulovine), Valjevo, Agencija Valjevac, 2006, str. 175. Radiša Jančić & Danilo Stojanović, Ekonomska botanika, Beograd, Zavod za udžbenike Beograd, 2008, str. 248. Slavoljub Tasić, Katarina Šavikin & Nebojša Menković, Vodič kroz svet lekovitog bilja, Beograd, Alexandria, 2009, str. 100. Zora Dajić Stevanović, Danijela Stešević & Dejan Pljevljakušić, Regionalni priručnik za sakupljanje ljekovitog bilja, Plužine, Ljubovija, Opština Plužine (Crna Gora), Opština Ljubovija (Srbija), 2013, str. 21. Vukić Pulević, Građa za fitonimiju Crne Gore, Cetinje, Podgorica, Fakultet za crnogorski jezik i književnost, JU Narodna biblioteka „Radosav Ljumović”, 2021, str. 91.
D. Stešević